Po tym filmie lepiej zrozumiesz Powstanie Warszawskie. Philippe Tłokiński: "Zapraszamy do refleksji"
Po niezwykle udanym "Jacku Strongu" o pułkowniku Kuklińskim, Władysław Pasikowski pochylił się nad historią Kuriera z Warszawy. W najnowszym filmie wybitnego reżysera, głównego bohatera zagrał Philippe Tłokiński. – To zaproszenie do refleksji o niezwykle trudnej, pełnej dylematów decyzji, bowiem nie podajemy konkretnej, czarno-białej tezy – mówi naTemat odtwórca roli Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
W jedną z ról wcieliła się francuska aktorka Julie Engelbrecht. Film jest trójjęzyczny: bohaterowie rozmawiają po angielsku, niemiecku i oczywiście polsku•Fot. Bartosz Mrozowski
– Jana Nowaka-Jeziorańskiego znamy ze względu na działania dyplomatyczne i zasługi dla Polski na arenie międzynarodowej. Pozostaje pytanie: czy jego przygoda, którą przeżył w czasie wojny, czyni go bohaterem? Nie sądzę. Wydaje mi się, że dopiero jego powojenna działalność o tym zadecydowała – mówi Philippe Tłokiński.
W tytułowego kuriera wciela się urodzony we Francji i wychowany w Szwajcarii aktor, który do tej pory występował przede wszystkim w teatrze i serialach. To jego pierwsza główna rola w kinowej superprodukcji i myślę, że udźwignął na swoich barkach legendarną postać: jest nieco naiwnym, ale zawziętym idealistą, pełnym odwagi i charyzmy patriotą. Do tego może poszczycić się nienagannym angielskim akcentem.
Akcja filmu toczy się przed Powstaniem Warszawskim. Zdjęcia kręcono w Warszawie i Łodzi•Fot. Bartosz Mrozowski
Nazywam się Nowak, Jan Nowak"Kurier" przedstawia misję poprzedzającą Powstanie Warszawskie. Znamy koniec tej historii. Nikogo nie zaskakujemy więc pointą. To opowieść o bohaterstwie, młodości, odwadze. To też zaproszenie do refleksji o niezwykle trudnej, pełnej dylematów decyzji, bowiem nie podajemy konkretnej, czarno-białej tezy.
Aktor przyznaje, że przygotowywał się do roli czytając zapiski historyczne i rozmawiając z osobami, które znały Kuriera z Warszawy. Dialogi zostały oparte na bazie autentycznych protokołów, tak więc sporo tekstów kiedyś faktycznie zostało wypowiedzianych.
– Najważniejszym dla mnie celem, było wiarygodne odzwierciedlenie toku rozumowania Kuriera z Warszawy. Nie jest jednoznaczny, ale rozważny i skomplikowany. Drugi aspekt był czysto fabularny: czy Jan Nowak-Jeziorański był dynamiczną wersją Jamesa Bonda? Takie było podstawowe założenie filmu, ale wszyscy się podpisujemy pod taką licencją poetycką – wyjaśnia.
W filmie nie brakuje scen pościgów, ale największych emocji dostarczają jednak dialogi•Fot. Bartosz Mrozowski
– Użyję porównania do teatru i "Hamleta". W dziele Szekspira, wszyscy znamy zakończenie, a i tak je przeżywamy. Nawet kiedy nie jest pokazane. W dobrej tragedii, ten tragiczny moment nie odbywa się na scenie. Istotna jest wtedy postać posłańca, który o tym opowiada. Tutaj mamy kuriera. Film nie jest o Powstaniu, bo wszyscy wiemy jak się skończyło. To nie znaczy, że nie pokazując dramatycznych walk, ludzie obejrzą "Kuriera" bez emocji – wyjaśnia 33-letni aktor.Młody aktor, pracujący pierwszy raz w produkcji z tak dużym rozmachem, musiał od razu się zmierzyć z takimi tytanami aktorstwa jak Zbigniew Zamachowski, Mirosław Baka, Mariusz Bonaszewski, Grzegorz Małecki, Adam Woronowicz. W scenie dziejącej się w małym pomieszczeniu, miałem wypowiedzieć kluczowe kwestie. Władysław Pasikowski nie robi prób z aktorami, ale ja poprosiłem go o spotkanie, by porozmawiać o drugim dniu. Sam przyznał: "No tak... podłożyli panu świnię". Szalenie się stresowałem, ale potem było już z górki.
Na ekranie widzimy wielu doświadczonych aktorów, ale to młodzież gra pierwsze skrzypce•Fot. Bartosz Mrozowski
"Kurier" jest dynamicznym filmem rozrywkowym z historią w tle. Nie uświadczymy w nim nachalnej propagandy, ale czasem uderza w patetyczne tony - nie brakuje podniosłych przemów potęgowanych przez symfoniczną muzykę.
Czuć jednak w tym wszystkim rękę mistrza Pasikowskiego, który z premedytacją nakręcił film odrobinę... edukacyjny. Świadczy o tym brak krwawych scen, wulgaryzmów czy nagości - idealnie nadaje się na seanse klasowe.
Uczniowie wręcz powinni zobaczyć "Kuriera". Młodzi nie mają kompletnie pojęcia o tym, kim był Jan Nowak-Jeziorański. Ba! Nawet MEN pomyliło go z Janem Karskim, którego misja zresztą też nadaje się na film szpiegowski (może po "Psach 3", reżyser weźmie się i za niego?).
Władysław Pasikowski nakręcił film w nieco innym niż zwykle stylu•Fot. Bartosz Mrozowski
Film ma być właśnie przyczynkiem do takich rozmów. – Chcemy podyskutować o polskiej historii, okupacji niemieckiej, o tym, czy zawsze nad nami wisi jakiś fatalizm. Film ma być też hołdem dla Jana Nowaka-Jeziorańskiego – mówił Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.
MPW współtworzyło scenariusz z Władysławem Pasikowskim. Jest też współproducentem "Kuriera". Możemy więc mieć pewność, że na ekranie obserwujemy większości prawdziwe wydarzenia, bez przekłamań, a pozostałe sceny (zwłaszcza te komediowe) zostały lekko ubarwione i dopisane. Wszak mamy do czynienia z filmem przygodowo-sensacyjnym, jak określił go sam reżyser.
"Kuriera" możemy oglądać na ekranach kin od 15 marca.