Grzyb, który zamienia mrówki w "zombie", rośnie w Polsce. Lasy Państwowe pokazały niezwykły okaz

Monika Piorun
Ophiocordyceps ditmarii pasożytuje na błonkówkach - infekuje, rozwija się w ciele ofiary, a po jej śmierci wyrasta (np. z głowy) by uwolnić zarodnik – poinformowały na Twitterze Lasy Państwowe, opisując jeden z najbardziej niezwykłych grzybów, jakie można spotkać w naszym kraju. Słynie on z makabrycznych zdolności do deformowania swoich ofiar.
Grzyb Ophiocordyceps ditmarii występuje w Polsce i potrafi mieć zaskakujący wpływ na niektóre owady. Zdaniem Lasów Państwowych zamienia je w... "zombie". Fot. Andreas Kay/Flickr.com/CC BY-NC-SA 2.0
Ophiocordyceps ditmarii (znany też jako maczużnik) to pasożytniczy grzyb, którego zarodniki są w stanie przetrwać w organizmie swojego żywiciela. Przy odpowiedniej temperaturze i wilgotności może rozrastać się w ciele owadów (m.in. mrówek lub błonkówek) zmieniając sposób, w jaki reagują one na feromony. Ma to bezpośredni wpływ na ich zachowanie, prowadząc do stopniowego samounicestwienia.

Horror z leśnej ściółki

Kiedy ofiara tego niezwykłego grzyba zaczyna umierać, maczużnik zaczyna przejmować kontrolę nad jej ciałem i wypuszcza (np. z jej głowy) szypułkę, która rozsiewa następne zarodniki dające szansę na to, by Ophiocordyceps ditmarii mógł przetrwać w kolejnym ciele następnego nieszczęśnika. W ten sposób podobny proces może się wielokrotnie powtarzać.


Czytaj także: "Palce umarlaka", czyli grzyb rodem z horrorów. Można go spotkać w polskich lasach

Maczużnik (Ophiocordyceps ditmarii) – grzyb, którzy zmienia ofiary w "zombie"

Pasożytujący w ciele ofiary Ophiocordyceps ditmarii występuje raczej sporadycznie i wcale nie jest łatwo go spotkać, ale Lasom Państwowym udało się sfotografować jeden z okazów tego niezwykłego grzyba na terenie Nadleśnictwa Baligród w powiecie leskim w okolicach Krosna na Podkarpaciu.

Opisywany przez Lasy Państwowe przykład grzyba zmieniającego owady w "zombie jest najbardziej zbliżony do tzw. maczużników. W jaki sposób te niezwykłe grzyby przejmują dowodzenie nad ciałem swych ofiar prowadząc do rozwoju nowych zarodników? Jeden z internautów podzielił się bardzo wymownym nagraniem przedstawiającym ten proces. "Szkoda mrówki, ależ tam u was horrory się dzieją w ściółce leśnej" – można przeczytać w komentarzach pod tweetem Lasów Państwowych.

Czytaj także: "Palce diabła" – egzotyczny grzyb pojawił się w polskich lasach. Wydziela zapach... padliny

Maczużniki – na jakim obszarze występują?

Gdzie najczęściej można się natknąć na takiego grzyba "zombie"? Okazuje się, że wcale nie jest to takie oczywiste.

"To stosunkowo rzadki grzyb, niewielki, niewystępujący na konkretnym podłożu jak grzyby mikoryzowe, saprotroficzne czy pasożytnicze związane z roślinami - a gdzie osa usiądzie ciężko przewidzieć" – wyjaśniają leśnicy.

Makabryczny grzyb droższy niż trufle

Na całym świecie występuje około 90 gatunków maczużników. Najdroższy z nich jest tzw. maczużnik chiński (występujący wyłącznie w Tybecie i Nepalu), który kosztuje ok. 100 tys. zł za kg (dla porównania, najdroższe trufle kosztują ok. 30 tys. zł za kg).

Jego wysoka cena spowodowana jest tym, że uważa się go za cenny składnik wykorzystywany w medycynie chińskiej (wzmacnia odporność organizmu i opóźnia efekty starzenia, działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, antywirusowo i może zapobiegać rozwojowi niektórych nowotworów).

Grzyby 2020 – dowiedz się więcej:

Chronią mózg i poprawiają pamięć – są na to dowody naukowe. Oto 5 zalet jedzenia grzybów

Oto król tegorocznego grzybobrania. Borowik amerykański to nowy hit według grzybiarzy

Jak długo gotować grzyby? Najcenniejsze wskazówki dla zapalonych grzybiarzy