Kontrola drogowa. Jak powinna przebiegać i czego może spodziewać się po niej kierowca?
Może przytrafić się każdemu kierowcy, ale będzie mniej stresująca, jeśli siedząca za kierownicą osoba będzie wiedziała, co musi, a co może zrobić w jej trakcie policjant. Kontrola drogowa, choć pozwala funkcjonariuszom policji zatrzymać pojazd praktycznie z dowolnego powodu, rządzi się prawami, które obowiązują obie strony. Oto najważniejsze zasady kontroli drogowej przeprowadzanej w Polsce.
Zatrzymanie auta do kontroli drogowej
Kontrolę drogową może przeprowadzić policjant zarówno umundurowany, jak i nieumundurowany, przy czym ten pierwszy ma prawo wylegitymować kierowcę w każdym miejscu, a ten drugi zyskuje takie uprawnienia jedynie na obszarze zabudowanym. W warunkach dobrej widoczności sygnałem do zatrzymania są ręka (ale tylko w przypadku policjanta w mundurze) albo tarcza nazywana potocznie lizakiem policyjnym.
Przy ograniczonej widoczności z powodu warunków atmosferycznych policjant umundurowany i nieumundurowany powinien posłużyć się latarką ze światłem czerwonym albo tarczą ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym. Jeśli do zatrzymania samochodu wykorzystywany jest radiowóz, policjant może wydawać kierowcy polecenia za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych.
Kontrola drogowa powinna być przeprowadzana w miejscu, które nie utrudnia ruchu innych pojazdów oraz nie stwarza zagrożenia dla innych kierowców. W przypadku zatrzymania w nieodpowiednim miejscu policjant wskazuje lokalizację dogodną do przeprowadzenia kontroli. Kierowca ma obowiązek udać się za policyjnym radiowozem w miejsce, które zostało wytypowane przez kontrolującego funkcjonariusza.
Obowiązki policjanta podczas kontroli drogowej
Po zatrzymaniu do kontroli policjant podaje kierowcy swój stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania. Na żądanie kierowcy umundurowany funkcjonariusz ma obowiązek pokazania legitymacji służbowej. Jeśli kontrolę przeprowadza "po cywilnemu", czyli bez munduru, musi okazać dokument potwierdzający uprawnienia wynikające z ustawy o Policji od razu, bez wezwania ze strony kontrolowanego.
Nie wystarczy jednak tylko "machnięcie" legitymacją służbową przed oczyma zatrzymanego kierowcy. Policjant musi pokazać ją w taki sposób, by poddany kontroli drogowej użytkownik pojazdu mógł swobodnie odczytać i zanotować dane pozwalające na identyfikację policjanta (stopień, imię i nazwisko, nazwa organu odpowiedzialnego za wydanie dokumentu, numer identyfikacyjny).
Te informacje mogą przydać się, gdyby zaszła potrzeba złożenia skargi na funkcjonariusza np. z powodu jego niestosownego zachowania. Podczas kontroli drogowej policjant nie może zabronić kierowcy dokumentowania przebiegu interwencji np. kamerą telefonu, przy czym takie nagrywanie nie może utrudniać czynności kontrolnych ani być udostępniane w sieci bez uprzedniej zgody na rozpowszechnianie wizerunku.
Obowiązki kierowcy podczas kontroli drogowej
Kierowca jest zobowiązany do zatrzymania pojazdu do kontroli w chwili podania sygnału przez policjanta. Nie wolno mu zignorować takiego wezwania, ponieważ niezatrzymanie pojazdu na znak policjanta może być potraktowane jako przestępstwo, za które grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do nawet 5 lat. Przy kwalifikacji jako wykroczenie kierowcy grozi grzywna do 30 000 zł i zakaz prowadzenia pojazdów do 3 lat.
Po zatrzymaniu kierowca powinien uchylić szybę i trzymać ręce na kierownicy. Nie wolno mu wysiadać z samochodu, chyba że kontrolujący go/ją policjant poprosi o opuszczenie pojazdu. Na żądanie funkcjonariusza kontrolowany musi też unieruchomić silnik i włączyć światła awaryjne. Powinien też wykonywać wszystkie polecenia wydawane mu/jej przez kontrolującego (dotyczy to też pasażerów zatrzymanego pojazdu).
Najczęstsze czynności podczas kontroli drogowej, jakim się musi poddać kierowca, to okazanie dokumentu tożsamości w celu weryfikacji w bazie CEPiK posiadanych uprawnień takich jak prawo jazdy czy polisa OC, udostępnienie pojazdu do sprawdzenia jego stanu technicznego i badanie stanu trzeźwości. Wprawdzie kierowca może odmówić poddania się testowi alkomatem na miejscu, ale wówczas policja ma prawo zabrać kontrolowanego do szpitala w celu wykonania badania krwi.
Za lekceważenie zasad obowiązujących kierowcę podczas kontroli drogowej przeprowadzanej przez funkcjonariuszy (nieokazywanie szacunku, utrudnianie pracy, dyskutowanie, nieprzestrzeganie instrukcji zachowania się kierowcy) grozi mandat w wysokości 500 zł. Niedostosowanie się do wszelkich poleceń wydawanych przez policjanta może skutkować też użyciem siły fizycznej bądź innych środków przymusu.
Artykuł sponsorowany