Obroże elektryczne dla psów? To jak bicie dzieci albo tresowanie zwierząt w cyrku. Taka jest prawda

Daria Siemion
Porażenie psa prądem w ramach kary za nieposłuszeństwo to prosty sposób na utratę zaufania czworonoga i zrobienie z niego chodzącego zombie, który owszem — robi wszystko, czego wymaga właściciel, ale nie wie, dlaczego i po co. Oto brutalna prawda o elektrycznych obrożach dla psów.
Elektryczne obroże dla psów powodują ból fot. 123rf.com

Jak działa obroża elektryczna dla psa?

Kiedyś e-obroże nazywano obrożami szokowymi, obrożami wstrząsowymi. Obecnie producenci nazywają je "zdalnymi obrożami treningowymi". Widać, że dawne nazwy nie idą w parze ze współczesnymi trendami w marketingu, którego podstawę stanowi ekologia i humanitarne traktowanie zwierząt.
Scott Sheaffer
założyciel organizacji USA Dog Behavior

– To dość ciekawe, że określenie e-obroże jest używane jako eufemizm dla obroży szokowej. To brzmi zdecydowanie mniej surowo, ale mechanizm działania jest dokładnie ten sam.

Jak działają obroże elektryczne dla psów? Mają dwa zęby, które opierają się o skórę na szyi czworonoga. Niektórzy producenci oferują urządzenia, które można "podłączyć" do brzucha lub genitaliów psa, by zwiększyć moc rażenia. Obroża jest połączona z pilotem, którym dysponuje właściciel. Każda ma kilka poziomów elektrowstrząsów, które z czasem można zwiększać.


– Obrożę szokową zaprojektowano tak, by pies miał negatywne skojarzenia z niepożądanymi przez właściciela zachowaniami. Gdy pies postępuje niewłaściwie, zostaje porażony prądem – tłumaczy Sheaffer.

Rodzaje obroży elektrycznych dla psów:

Czy elektryczne obroże dla psów są niebezpieczne?

Producenci elektrycznych obroży zarzekają się, że obroże elektryczne są bezpieczne. Problem polega na tym, że ludzie nie potrafią z nich korzystać i traktują je jak sposób na szybką i nieangażującą "naprawę psa". Takie zachowanie przynosi tragiczne skutki

Francuskie badanie 1251 właścicieli psów wykazało, że 26 proc. respondentów używało bądź używa elektrycznej obroży. Spośród nich aż 71,8 proc. nie zasięgnęło wcześniej porady dotyczącej stosowania tego typu obroży, ani nie próbowało rozwiązać problemów behawioralnych zwierzęcia w inny sposób.
Scott Sheaffer
założyciel organizacji USA Dog Behavior

– Często widzę ludzi używających obroży elektronicznych, którzy nie mają pojęcia, jak ich używać i jak karać nimi psa.

Zresztą z bezpieczeństwem stosowania elektrycznych obroży bywa różnie. Ericka McDermott, studentka weterynarii, na własne oczy widziała szkody, jakie obroże elektryczne mogą wyrządzić psom. – Widziałam obroże wtopione w skórę psa i liczne oparzenia – opowiada studentka.

Obroża elektryczna dla psa — skutki uboczne:
Skutki uboczne stosowania obroży elektrycznej dla psafot. Holenderska Agencja Przedsiębiorczości
Niewłaściwe używanie obroży elektrycznej może przynieść więcej szkód niż pożytku nie tylko na gruncie fizycznym, ale również psychicznym. U psów po każdym porażeniu prądem wzrasta poziom kortyzolu (hormonu stresu). Podwyższony poziom tego hormonu może prowadzić do rozwoju zaburzeń lękowych lub psiej depresji.
Czytaj także: Pies przestał jeść i zmarł. Czy zwierzęta mogą popełnić samobójstwo?
Według organizacji The Kennel Club aż 25 proc. psów szkolonych za pomocą obroży szokowej wykazuje oznaki przewlekłego stresu. Wielu właścicieli psów ma tendencję do aktywowania urządzenia w gniewie. To sprawia, że pies zaczyna odczuwać lęk przed ludźmi. Stąd już tylko krok do agresji.

– Leczyłem tak wiele przypadków, w których musiałem pracować z psem, który został wyszkolony przy użyciu obroży elektronicznej. Te psy nie chciały robić wielu rzeczy, które nie były związane z zachowaniem problematycznym. Na przykład pies, który zabierał jedzenie ze stołu, zaczął panicznie bać się kuchni – mówi Sheaffer.

Czy obroże elektryczne dla psów są skuteczne?

Obroże elektryczne mają zwolenników na całym świecie. Osoby, które je stosują, jako główny atut podają ich skuteczność. Jednak badania zlecone przez brytyjski departament środowiska obalają ten argument. Naukowcy zwracają uwagę, że niewielki odsetek właścicieli psów sięga po inne metody, które wykazują o wiele większą skuteczność.

Specjaliści zwracają uwagę na jeszcze jeden aspekt tej sprawy. Pies myśli inaczej niż człowiek. — Jeśli pies zostanie porażony prądem, gdy w pobliżu ćwierka ptak, to pies może utożsamić ptaka z bólem. Nie przyjdzie mu do głowy, że się nadmiernie oddalił — wyjaśnia Holly Conway z Kennel Club.

Z czasem pies może zrozumieć, że źródłem bólu jest obroża. Doprowadzi to do tego, że pies będzie posłuszny jedynie wtedy, kiedy będzie miał obrożę na szyi. Jaki z tego nie wniosek? E-obroże nie dają długotrwałych efektów, nie uczą psa. Posługiwanie się obrożą szokową można porównać do szkolenia zwierząt w cyrku. Niedźwiedź może robić sztuczki, ale ich nie rozumie.

Czy obroże elektryczne dla psów są legalne?

Elektryczne obroże są źródłem bólu i cierpienia zwierząt, ale czy są legalne? W Polsce tak. Nie ma przepisu, który zakazywałby ich użytkowania. Jednak jeśli boleśnie porazisz psa prądem, możesz liczyć się z postępowaniem karnym za znęcanie się nad zwierzętami.

kraje, w których obroże elektryczne dla psów są nielegalne. Zaliczamy do nich Holandię, Niemcy, Danię, Norwegię i Austrię. Częściowo zdelegalizowano je w Wielkiej Brytanii. Nie można używać ich na terenie Walii, a w Szkocji odradzono ich stosowanie.
O delegalizację obroży szokowych na terenie Anglii walczy wiele organizacji prozwierzęcych, m.in. The Kennel Club. Organizacja wystosowała do rządu specjalny komunikat.
The Kennel Club
Organizacja kynologiczna

"Zdecydowanie sprzeciwiamy się stosowaniu jakichkolwiek awersyjnych urządzeń treningowych. Zamiast tego zalecamy, aby właściciele i trenerzy zwierząt korzystali z pozytywnych, opartych na nagrodach narzędzi i metod podczas szkolenia psa. Udowodniono, że metody szkoleniowe oparte na nagrodach są skuteczne i nie zagrażają zdrowiu ani dobrostanowi zwierząt".

Jakie są alternatywy dla obroży elektrycznych?

Badania naukowe wykazują, że pozytywny trening wzmacniający z wykorzystaniem przysmaków i zabawy jest o wiele skuteczniejszy niż trening oparty na karach i bólu. Pozytywne wzmocnienie to metoda wykorzystywana w szkoleniu psów policyjnych, lawinowych i asystujących — musi być skuteczna.

Pozytywny trening wzmacniający (dawanie psu przysmaków za pożądane zachowania) buduje między psem a opiekunem więź opartą na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Efekty osiągnięte w ten sposób są długotrwałe i nie mijają, gdy w kieszeni skończą się przysmaki.
Sean Delmar
Irlandzki Klub Kynologiczny (IKC)

– Jeśli musisz używać obroży szokowej, nie jesteś w stanie wytresować psa, to znaczy, że nie rozumiesz psów, koniec historii.

Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak sprawić, by pies widział w tobie autorytet, skonsultuj się z behawiorystą, lekarzem weterynarii lub zapoznaj się z literaturą naukową dotyczącą wychowania psów. Nigdy jednak nie bij i nie karz cieleśnie swojego psa. W końcu dziecku nigdy byś tego nie zrobił (mam nadzieję).