Czy ksiądz może odmówić dziecku przyjęcia do pierwszej komunii? Są trzy powody

Pierwsza komunia święta to drugie po Chrzcie Świętym sakrament, do którego przystępują dzieci. W Polsce opłatek po raz pierwszy przyjmują uczniowie klas drugich, a więc dziewięciolatkowie. Są jednak sytuacje, w których ksiądz może nie dopuścić dziecka do komunii. Oto one.

Powód pierwszy: brak chrztu

Chrzest to sakrament zmywający grzech pierworodny, a zarazem symbol przyjęcia do wspólnoty. Wszystkie dzieci przystępujące do pierwszej komunii muszą być ochrzczone albo przyjąć sakrament w trakcie przygotowań.

"Każdy ochrzczony, jeśli tylko prawo tego nie zabrania, może i powinien być dopuszczony do Komunii Świętej" – czytamy w Kodeksie prawa kanonicznego.

W Polsce aż 91 proc. ochrzczonych przyjmuje sakrament do pierwszego roku życia, a zaledwie 8 proc. między 1. a 7. rokiem życia, zaś zaledwie 1 proc. po ukończeniu 8. roku życia, a więc przed komunią lub w jej trakcie.

Powód drugi: niewierzący rodzice

Obowiązkiem każdego duszpasterza jest rozpoznanie sytuacji wiary w danej rodzinie. Jeżeli rodzice nie wspierają rozwoju duchowego dziecka, dziecko nie może zostać dopuszczone do sakramentu.

"Jest przede wszystkim obowiązkiem rodziców oraz tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi" – czytamy w uzasadnieniu.

Trudno jednak, by osoby niewierzące posyłały swoje dziecko do pierwszej komunii. Jeżeli jednak wierzą, ale nie chodzą do kościoła, ksiądz może odmówić dziecku komunii albo próbować ich nawrócić: zapraszać na msze, do spowiedzi, na pielgrzymki.

Powód trzeci: brak przygotowania

Zgodnie z Kodeksem prawa kanonicznego do komunii nie mogą przystąpić dzieci, które nie uczestniczyły w specjalnych przygotowaniach: nie znają podstawowych modlitw, nie chodziły na religię, nie wyspowiadały się z grzechów.

"Dzieci wtedy można dopuścić do Komunii świętej, gdy posiadają wystarczające rozeznanie i są dokładnie przygotowane, tak by stosownie do swojej możliwości rozumiały tajemnicę Chrystusa oraz mogły z wiarą i pobożnością przyjąć Ciało Chrystusa" - czytamy w kanonie 913. par.1 Prawa kanonicznego.

Dla tej zasady jest jednak jeden wyjątek, uwzględniający trudną sytuację życiową dziecka:

"Jednakże dzieciom znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci wolno udzielić Najświętszej Eucharystii, gdy potrafią odróżnić Ciało Chrystusa od zwykłego chleba i mogą z szacunkiem przyjąć Komunię Świętą" – stanowią kościelne przepisy.

W Polsce odmawiano dzieciom komunii

W 2014 roku głośno było o sprawie niedopuszczenia do sakramentu małego Patryka. Chłopiec mieszkał w Legnicy (woj. dolnośląskie) i dzień przed komunią świętą dowiedział się, że komunii nie będzie. Wszystko przez to, że 8-latek nie uczestniczył w parafialnych przygotowaniach i "był niegrzeczny". Sprawę opisała Gazeta Wrocławska.

Do podobnego zdarzenia doszło w 2017 roku we wsi Mieścisko (woj. wielkopolskie), gdzie ksiądz nie dopuścił do komunii świętej małego Igora, ponieważ chłopiec miał niewystarczającą ilość obrazków potwierdzających udział w niedzielnych mszach. Zabrakło mu dokładnie dwóch.

Matka chłopca tłumaczyła, że oprócz niego ma jeszcze ośmioro dzieci i nie zawsze była w stanie zaprowadzić go na mszę. Proboszcz parafii w Mieścisku pozostał jednak nieugięty i zaproponował, że jeżeli chłopiec do grudnia co niedzielę będzie w kościele, to sakrament przyjmie w grudniu.

Można przypuszczać, że takich sytuacji jest więcej.