W przyszłym roku ruszą lekcje "edukacji zdrowotnej". Czego powinny nauczyć?

Po kilku latach zapowiedzi wreszcie przedmiot "edukacja zdrowotna" od 2025 roku będzie realizowany w szkołach.

Ma to być m.in. element profilaktyki, by Polacy zaczęli myśleć o swoim zdrowiu, zanim zachorują, zaczęli chodzić powszechnie na badania profilaktyczne, aby ewentualne choroby wykrywać wcześniej, docenili rolę aktywności fizycznej i zdrowego odżywiania w zapobieganiu chorób.

Edukacja zdrowotna była już wcześniej elementem niektórych lekcji m.in. biologii, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie czy lekcji wychowawczych. Teraz jednak stanowić będzie odrębny przedmiot, a więc potrzebna jest konkretna podstawa programowa, który będzie na nich realizowana.

Profilaktyka od małego

Nowy przedmiot "edukacja zdrowotna" wejdzie do polskich szkół już we wrześniu 2025 r. Będzie realizowany w szkołach podstawowych, klasach 4-8 i w klasach 1-2 szkół ponadpodstawowych. Przedmiot obejmować będzie m.in. zdrowie psychiczne i fizyczne, zdrowe odżywianie, profilaktykę oraz problematykę uzależnień. Zastąpi dotychczasowe wychowanie do życia w rodzinie.

Zapowiedziano również wsparcie edukacyjne (studia, kursy) dla kadry pedagogicznej.

Okręgowa Izba Lekarska w Warszawie przygotowała zestaw tematów i zagadnień z obszaru medycyny i zdrowia, który ich zdaniem powinien znaleźć się w programie tych lekcji.

Lekarze przypominają, że wprowadzenie edukacji zdrowotnej na etapie szkoły podstawowej od lat było postulatem samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów. Teraz rekomendacje dotyczące treści lekcji o zdrowiu zostały skierowane do Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej.

– W ocenie samorządu lekarskiego decyzja Minister Barbary Nowackiej jest przełomowym momentem w edukacji polskiego społeczeństwa. Od dawna podkreślamy konieczność profilaktyki, uczenia zdrowych nawyków i dbania o zdrowie, zwłaszcza wśród najmłodszych. Wierzymy, że obecne pokolenie dzieci może być w tym przypadku czynnikiem wywołującym pozytywne zmiany dla całych rodzin. Dlatego bardzo zależy nam, aby ten przedmiot przyniósł korzyści całemu społeczeństwu – komentuje dr n. med. Artur Drobniak, Prezes ORL w Warszawie.

Jest przekonany, że "w dłuższej perspektywie wpłynie to korzystnie na zdrowie obywateli oraz usprawni funkcjonowanie całego sektora ochrony zdrowia".

"Zdrowa" podstawa programowa

Lekarze z warszawskiego samorządu przygotowali rekomendacje dla tworzenia podstawy programowej nowego przedmiotu "edukacja zdrowotna". Chcą, by znalazły się tam:

• Zagadnienia profilaktyczne:
  • Rola szczepień ochronnych (np. grypa, WZW, HPV).
  • Znaczenie badań przesiewowych (mammografia, PSA, kolonoskopia).
  • Regularne badania kontrolne (stomatolog, ginekolog, okulista).
  • Profilaktyka przeciwstarzeniowa i przeciwnowotworowa skóry.
  • Profilaktyka otyłości.
• Epidemiologia:
  • Najczęstsze przyczyny chorób i śmierci w krajach rozwiniętych.
  • Zasady zachowania w razie infekcji.
  • Techniki dezynfekcji rąk.
• Zdrowie jamy ustnej:
  • Wpływ zdrowia jamy ustnej na ogólnoustrojowe choroby.
  • Metody szczotkowania i nitkowania zębów.
  • Rola żywienia i fluoru dla zdrowych zębów.
• Zdrowie seksualne:
  • Rodzaje i zapobieganie chorobom przenoszonym drogą płciową.
  • Szczepienia przeciw HPV.
  • Zakażenia HIV/AIDS, antykoncepcja i regulacja płodności.
• Zdrowie psychiczne:
  • Funkcjonowanie mózgu, techniki uczenia się i radzenia sobie ze stresem.
  • Wpływ mediów społecznościowych i gier wideo na psychikę.
  • Tworzenie i pielęgnowanie dobrych relacji.
  • Rozpoznawanie i leczenie depresji.
• Odpowiedzialność zdrowotna:
  • Bezpieczne stosowanie antybiotyków.
  • Podstawy transplantologii, krwiodawstwa i krwiolecznictwa.
  • Pierwsza pomoc przy wypadkach i zatruciach.
  • Rozpoznawanie i przeciwdziałanie "fake newsom" medycznym.
  • Problemy związane z uzależnieniami i przemocą w rodzinie.
  • Opieka nad seniorami.
• Infekcje górnych dróg oddechowych:
  • Stosowanie dostępnych leków bez recepty.
  • Przeciwdziałanie zakażeniom współlokatorów.
  • Rola farmaceutów i sytuacje wymagające wizyty u lekarza.
• Organizacja systemu opieki zdrowotnej:
  • Poradnie POZ i AOS – kiedy i z jakimi problemami się zgłaszać.
  • Rola Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych i Nocnej Pomocy Lekarskiej.
  • Zasady funkcjonowania szpitali i dokumenty medyczne (e-recepta, e-skierowanie).
• Zdrowy styl życia:
  • Różne oblicza aktywności fizycznej.
  • Tajemnice zdrowej diety – produkty, nawyki, czytanie etykiet.
  • Znaczenie snu i metod aktywnej relaksacji dla zdrowia.

ORL zadeklarowała również wsparcie i zaangażowanie w przygotowanie merytoryczne kadry pedagogicznej do prowadzenia zajęć związanych z medycyną.