„Czas Przemian”. Dojrzewanie wczoraj i dziś

Kiedy moja siostra dostała pierwszej histerii o to, że jako jedyna w klasie (chodziła wówczas do szkoły prywatnej) nie ma Ray-Banów, myślałam, że to jakiś kiepski żart. Ja nie miałam potrzeby posiadania markowych okularów słonecznych, a 12-latka wówczas - miała?

Ale to nie znaczy, że byłam w jej wieku ideałem, oazą spokoju i wzorem cnót obywatelskich. Każdy człowiek kiedyś dorasta, a w tym czasie ni mniej ni więcej głupieje. Jako nastolatka siedziałam z nosem w książkach Ericha von Danikena i Isabel Allende. Odjechanych, nasyconych zjawiskami paranormalnymi, duchami i kosmitami. Słowem, byłam mocno oderwana od ziemi. Czego nie mogę powiedzieć o mojej siostrze i jej koleżankach, których występy tak słowne, jak i wizualne, śledzę chciał nie chciał codziennie na facebooku (w sumie, dziwię się, że mnie Victoria jeszcze nie zablokowała).

I popadłam w związku z tym w zadumę (gdyby chodziło o moją siostrę z wypiętym biustem na portalu społecznościowym, wydarłabym się przez telefon, żeby to zdjęcie natychmiast zdjęła). Czy taki był cel tej małolaty? Przyciągnąć spojrzenia innych nastolatków na swój biust? Spodobanie się? Kolekcjonowanie tak zwanych lajków?

O co w tym wszystkim chodzi? Z jednej strony mam wrażenie, że dzisiejsze nastolatki, przynajmniej te, które znam przez Victorię, są zdecydowanie bardziej infantylne i mniej samodzielne. Wszędzie podwożą ich rodzice, bez pozwolenia nie mogą wyjść na dwór, cały czas meldują się na komórki od których są nomen omen uzależnione, nie wolno im własnoręcznie nawet odgrzać obiadu, bo się oparzą, czy zrobić sobie kanapki, bo się skaleczą nożem. A z drugiej ubierają się, a raczej stylizują i zachowują, jakby byli już dorośli.

Pokazują biusty, noszą szorty, które ledwo zakrywają lub właśnie celowo odkrywają pośladki. Bawią się? Chyba to jest jednak forma zabawy, albo zbyt szybkiego dojrzewania i braku świadomości z czym takie epatowanie cielesnością się wiąże.

Każda z nas nosiła klucz, może nie na szyi, ale w kieszeni i każda wiedziała co jej wolno, a na co sobie pozwolić po prostu nie może. Czy byłyśmy ultra grzeczne? Raczej nie. Czy się buntowałyśmy? Nie bardzo miałyśmy przeciw czemu lub komu. Z łatwością przychodziła nam nauka, więc nie musiałyśmy ślęczeć nad zeszytami po lekcjach, mamy najbardziej wyluzowaną mamę na świecie i kochanych dziadków. Jedynym protestem i znakiem, że jednak jako nastolatki byłyśmy durne, jest fakt, że napisałam dla Natalii pozwolenie „od rodziców” na zrobienie sobie tatuażu w wieku 15 lat. I do dziś lędźwie mojej młodszej siostry zdobi chińska litera, którą pan tatuator niestety narysował odwrotnie niż w oryginale... Ale nigdy nie narobiłyśmy mamie wstydu. Ani w szkole, ani wśród znajomych, ani na podwórku.

Byłyśmy małe i naiwne. Na temat dojrzewania dowiedziałyśmy się z podwórka (a jakże!), lekcji biologii i broszurki uświadamiającej pod tytułem „Czas Przemian”, sponsorowanej przez Always. Pamiętam, że chodziłyśmy wtedy z moją przyjaciółką, Anią, z tymi podpaskami w majtkach. Tak bardzo chciałyśmy zobaczyć czy ten okres się pojawi i czy da się to dojrzewanie jakkolwiek przyspieszyć?

Ale żadna z nas nigdy nie rywalizowała z koleżanką o to, jakiej marki ma buty, czy ma dżinsy markowe czy z bazaru. Ani czy jej makijaż (jaki makijaż?!?) jest zgodny z trendami. Przebierałyśmy się w ciuchy mojej mamy i bawiły w Cristel i Alexis, a codziennie po szkole oglądałyśmy Dirty Dancing. Spacerowałyśmy i dużo marzyłyśmy. Ale na pewno nie o okularach Toma Forda. Bo nawet w liceum nie miałyśmy takich pragnień. Inne czasy? Na pewno. Choć nie można pazerności i materialnego spojrzenia na świat tłumaczyć tylko tym, że są inne czasy i teraz mamy dostęp do wszystkiego, więc mamy łapczywie po to wszystko sięgać.

Właśnie dlatego, że mamy dostęp do wszystkiego, powinniśmy nauczyć się z oceanu niepotrzebnych przedmiotów wybrać te naprawdę wartościowe. Więcej skupiać się na drugim człowieku, a mniej na tym, czy ładnie wygląda dziś na fejsie. Bardziej na tym, czy lubimy z nim przebywać w parku lub na plaży, niż na tym, ile osób polubiło jego wpis lub nową torebkę. Frazesy? Możliwe, ale niestety poparte rzeczywistością.

Ostatnio u Victorii na tapecie była to torebka Longchamps, a wcześniej projektu Anii Kuczyńskiej. Kawę pije w Starbucksie, a wolne chwile spędza w Charlotte. Jest małą dorosłą, która już może sobie pozwolić na wszystkie te rzeczy i przyjemności, na które zwykły dorosły musi zapracować. I to psuje. I zabija radość. Bo takich nastolatek już nic nie cieszy. Dziś perfumy Chloe są ich marzeniem, jutro torebka 2.55 Chanel. Dziś Vespa, jutro sportowe Audi. O czym będą marzyć jak dorosną?

Najprawdopodobniej o ucieczce od samotności. Bo przyrośnięci do najnowszych laptopów i telefonów zapominają o istnieniu kontaktów międzyludzkich. Zamiast cieszyć się młodością i bawić, bawią się w małych dorosłych, dla których otaczanie się kosztownymi przedmiotami jest najwyższą wartością. I co gorsza niektórzy z nich nigdy z tego nie wyrastają.

Czy są bardziej dojrzali niż ja i moje koleżanki z podstawówki, bo mają już za sobą pierwszy raz przed pierwszą miesiączką? Nie sądzę. To pogubione młode osoby, którym powinno się jeszcze pozwolić być dziećmi. Beztroskimi dziećmi, których jedyną potrzebą jest dobra zabawa. Niektórym z nich przydałby się tez zimny prysznic. Dla Victorii takim otrzeźwieniem są spotkania z rówieśnikami, którzy mieszkają na wsi, pomagają rodzicom w gospodarce lub pochodzą z mniejszych niż Warszawa miejscowości. Wtedy na chwilę schodzi na ziemię. Niestety nie na długo. Ale ja cały czas mam nadzieję, że kiedyś z tego wyrośnie.