Mecenas Krzysztof Wąsowski, obrońca "Starucha": Piotr nie jest człowiekiem z półświatka. Jest wybitną jednostką [wywiad]

Klientem.

Wybitna jednostka.

Nie wiem. Słyszałem coś o tym. Mówiłem mu, by coś robił, siedząc areszcie. Wykorzystywał swoje możliwości intelektualne, które naprawdę są bardzo duże. Piotr jest kreatywny i ma olbrzymią wyobraźnię. Nie tylko plastyczną, ale też taką słowną. Namawiałem go, by pisał książkę, zresztą nie tylko ja. Wielu ludzi namawiało, on też sam coś tam im obiecywał, że będzie pisał rysował i szkicował swoje projekty. Ale nie wiem, czy to w końcu zrobił.

Powiem szczerze panie redaktorze, że ja w ogóle nie rozumiem takiego pojęcia. Wojna polsko - polska? Nie dostrzegam tego zjawiska. Widzę, że ten termin istnieje w przekazach medialnych. Istnieje, bo pewnie się dobrze sprzedaje, bo tego typu pojęcia elektryzują opinię publiczną. Piotr Staruchowicz nie jest elementem tego zjawiska.

Czy Piotr jest męczennikiem? Myślę, że chyba nie. Wydaje mi się, że on się nie czuje żadnych męczennikiem za prawdę i sądzę, że sam też nie chciałby być tak nazywany. To jest po prostu człowiek, który został niesprawiedliwie potraktowany przez organa ścigania. I wydaje mi się, że po tych ośmiu miesiącach widać to dużo wyraźniej, dużo ostrzej, gdy kolejne materiały ze śledztwa zaczęły się ukazywać. I widzi pan, tu mamy dobrą rolę mediów.

Też tak uważam. Ale ta sprawa w ogóle jest dużo szersza. To nie są tylko kwestie ideologiczne czy kwestie postawy politycznej Piotra Staruchowicza. On nie chce być traktowany jak przywódca polityczny. Tak samo jak całe środowisko kibiców nie chce być utożsamiane z konkretną opcją polityczną. A o nich bardzo często mówi się, że są przybudówką jakiejś partii albo innej grupy.

Być może wiadomo. Ale to też zależy od tego, w jakich pada to mediach (śmiech). Ale tak czy siak to przykre, bo kibice nie są jednoznacznym ugrupowaniem w kwestii dokonywanych wyborów politycznych. Tam są reprezentowane bardzo różne opcje polityczne. I przy tym bardzo skrajne. Ale łączy tych ludzi jedna wspólna cecha - przywiązanie do swoich wartości. Łączy ich też patriotyzm, także ten lokalny, z którego w ogóle wywodzi się sama istota kibicowania. Z miłości do swojego miasta lub do części miasta, kojarzącej się z klubem. Dla mnie to ważne. Oni potrafią skupić się na wartościach nadrzędnych, odrzucając te wszystkie medialne spory polityczne. Te wartości są hołubione i to mi się podoba. Upolitycznianie czy upartyjnianie kibiców jest bardzo niesłuszne.

Kiedyś, w szkole. Ale jak pan widzi to musiało być dawno, dawno temu (śmiech).

Myślę, że to nie był do końca absurd "kafkowski", bo ten mi się kojarzy z takim absurdem, że tak powiem, "totalnie bezsensownym". My rozumieliśmy sens działania organów ścigania. Wydawało nam się tylko niewiarygodne, że to może zaistnieć w rzeczywistości. Że można coś takiego zrobić. Stąd te właśnie podejrzenie o upolitycznienie sprawy ze strony prokuratury. Być może potrzebowali sukcesu. Aresztowali ponad 40 kibiców i ogłosili, że jednym z tych, których mają, jest Piotr Staruchowicz, ale tylko o nim wspominali wyraźnie.

Z tego co wiem, to tak.

Myślę, że tak, o ile chciałby wprowadzić ograniczenie swobody ekspresji na stadionach.

Rzeczywiście tutaj tak było, na pierwszej rozprawie. Byłem na niej obecny, nie mając dostępu do choćby tej części akt postępowania, która dotyczyła uzasadnienia samego aresztu. Po prostu prokuratura odmówiła mi do nich dostępu.

Niestety, ale tak. Sam miałem parę takich przypadków. I dlatego uważam, że cała ta sprawa, o której rozmawiamy powinna być przyczynkiem do szerszej dyskusji. Nie o prokuraturze,o sądach, ale ogólniej, o polskim ustawodawcy. Sprawa Staruchowicza pokazuje dobitnie, że brak gwarancji procesowych dla obrony na wczesnym etapie postępowania jest dużym błędem. Bo dochodzi do sytuacji, że obrona w wielu kwestiach jest kompletnie zależna od prokuratury. W tym przypadku zabrakło dobrej woli. Ale mogłoby jej też zabraknąć z braku odpowiednich instrumentów. Ja panu nie powiem teraz, że prokurator łamał prawo. Po prostu wykorzystywał normy prawne, które miał. Dzisiaj te normy są tak szerokie, ze może dojść do nadużycia bez ich wyraźnego łamania. Niestety.

Mam nadzieję, że nie było tu złośliwości. Że słowo "przypadek", którego pan użył, dobrze tę sytuację oddaje. Na linii prokurator - areszt śledczy od lat jest duży bałagan. Zresztą na działalność służby więziennej moi klienci akurat nie narzekali, poza tylko ostatnią fazą, kiedy Piotr Staruchowicz stał się w areszcie więźniem izolowanym, mimo że wcale nie miał takiego statusu.

Sąd mu nie nadał takiego statusu, a on był tak traktowany w więzieniu jakby był więźniem izolowanym, a nawet niebezpiecznym. Zdaje się, że jedna z osób kierowniczych w areszcie śledczym uznała, że zrobimy tak i tak, bo my tak uważamy. Stwarza pan zagrożenie dla innych i my pana jako taką osobę potraktujemy.

Fatalnie. Wie pan, wielu ludzi uważa, że tak lepiej, bo nie mają wtedy bezpośredniego kontaktu z tymi wszystkimi tzw. bandytami. Ale samotność - ona jest dużo większą karą. Piotr jest osobą niezwykle komunikatywną i potrzebuje kontaktu z ludźmi. Zostawienie go samemu z sobą to dla niego koszmar.

Absolutnie znosił to mężnie, bo to twardy facet. Na pewno cierpiał, na pewno było mu trudno, to nie była taka radość z bycia bohaterem. Ale też nie miał chwili zwątpienia. Nie myślał nigdy o tym, żeby pójść na współpracę z prokuraturą, żeby przyznać się do wszystkiego, myśląc, że jego koszmar się wreszcie skończy.

(Wąsowski się ożywia) Wiem, to było w "Newsweeku", ale to nieprawda. Nie było żadnego mówienia o rodzinie.

Wątek chorej matki pojawił się w sprawie innego kibica i to w sprawie nie związanej z narkotykami. Nie wiem, skąd dziennikarze podali takie informacje w kontekście Piotra.

Absolutnie. Redaktor Cieśla miał niewątpliwie znakomite informacje. Nawet lepsze niż ja sam (śmiech). Jednak akurat z tą "nie trafił". Ale to bardzo dobry dziennikarz, lubię jego teksty. Rozumiem, że pewna licencia poetica obowiązuje w dziennikarstwie śledczym.

Na pewno. Jak każdy, który pojawiał się w ostatnim czasie.

Nie, nie ma go.

Po kolei. Prawo nie opisuje rzeczywistości, która realnie istnieje. Ono tylko opisuje, jaka powinna być rzeczywistość. I ten przepis mówi właśnie o tym, jaką normę nasz kraj powinien wypełniać. To jest takie zadanie dla naszych władz publicznych i powinność jest tutaj kluczowa. Przecież, np/ gdy mamy jakiegoś historyka i on opisuje przeszłość, to nie może opierać się w swoich badaniach tylko na aktach prawnych. Bo one nie mówią, jak jest, ale jak powinno być. I właśnie w państwach totalitarnych było najczęściej tak, że one miały piękne konstytucje, fantastyczne normy powinnościowe, mówiące, jak to powinno być pięknie i cudnie, ale stan faktyczny był już zupełnie inny. Dlatego tak powiedziałem i dzisiaj się nie wypieram tych słów.

Nie wiem. Naprawdę, nie mam pojęcia. Musiałby pan moją żonę o to zapytać. Myślę, że miałaby panu wiele w tej kwestii do powiedzenia (śmiech).

Bardzo dobrym.

Nareszcie.

Rozmawiał: JAKUB RADOMSKI