Rozmawiałem z osobami, które poznały Szmydta. "Był jak człowiek zniszczony życiem"

Sprawa Tomasza Szmydta postawiła na równe nogi całą Polskę. Sędzia nagle uciekł na Białoruś, prosząc Alaksandra Łukaszenkę o udzielenie mu azylu. Warto podkreślić, że Szmydt zajmował się m.in. sprawami dotyczącymi dostępu do tak poufnych kategorii, jak: NATO Secret, Secret UE oraz klauzuli ESA Secret (jednej z najwyższych klauzul tajności Europejskiej Agencji Kosmicznej).

Donald Tusk już zwołał w tej sprawie specjalne kolegium ds. służb specjalnych. Na najwyższych szczeblach władzy trwają spotkania poświęcone działalności obcych wywiadów w aparacie państwa.

Wszyscy analizują również życiorys sędziego. Nie brakuje materiałów o jego udziale w aferze hejterskiej oraz karierze od Sądu Rejonowego w Ciechanowie, idąc przez Sąd Okręgowy w Płocku aż po epizod w KRS i posadę w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie.

A co o Tomaszu Szmydtcie mówią osoby, które miały z nim styczność? Przede wszystkim, że ciężko uwierzyć, że posunął się do czegoś takiego.

Głównie jednak ludzie nabrali wody w usta. Bez względu na to, czy mówimy o osobach, które znały się ze zbiegiem, czy po prostu miały z nim styczność, najczęstszą reakcją jest odmowa rozmowy lub niereagowanie na telefony i wiadomości SMS.

Pierwsza osoba, która odbiera telefon, na pytanie o wrażenia na temat Szmydta mówi krótko: – Pewnie wszyscy przejdziemy teraz kontrolę wywiadowczą.

Nieco więcej mówi parlamentarzysta, który miał okazję poznać sędziego w czasie, gdy ten opowiadał o aferze hejterskiej.

– Dla mnie on był po prostu dziwny. Miałem wrażenie, że to człowiek wycofany. Był trochę przepraszający, że żyje. Bardzo mnie zdziwiło, jak się dowiedziałem, że on uciekł na Białoruś – zaznacza.

I dodaje: – Ale bardzo sprawnie i elokwentnie się wypowiadał. Nie podejrzewałbym go o zdolność do podjęcia jakiegokolwiek desperackiego kroku. Nie posądziłbym go o skok na bungee, a co dopiero o zdradę państwa. Nie ma gorszego przestępstwa.

– Dla mnie to też osoba, która raczej ma problemy ze zdrowiem psychicznym. Ale nasz kontakt był bardzo ograniczony, a ja nie jestem psychologiem. To po prostu takie pierwsze wrażenie – podsumowuje.

Kolejny parlamentarzysta mówi: – Wyglądał jak zniszczony człowiek. Czerwona obrzęknięta twarz. Widać było po nim prawdziwe emocje. Wyglądał jak człowiek zniszczony, zmęczony życiem, zohydzony relacjami. Zwłaszcza w kontekście afery hejterskiej, było widać, że miał już dość tych ludzi.

Jeszcze w 2019 roku o zbiegu w rozmowie z naTemat mówił sędzia Waldemar Żurek. Tak wspominał Szmydta na 5 lat przed ucieczką na Białoruś.

– Było kilku takich sędziów w Polsce, którzy jak poczuli możliwość zrobienia kariery przy nowej władzy, to obracali się frontem i sygnalizowali, że nie chcą działać po stronie sędziów, tylko przykleić się do polityków. To się wiąże oczywiście z czerpaniem korzyści majątkowych. Podnosi się pensje o różne dodatki – zauważył.

– Sprawiał wrażenie człowieka, który lubi to, co robi. Dla sędziego to jest ważne. Nie traktował tego jako formy zdobywania pieniędzy. Moim zdaniem on to zrobił na czyjeś zlecenie – dodał.

Tomasz Szmydt jest uznawany za człowieka promowanego przez ludzi Ziobry. Politycy Suwerennej Polski zapewniają jednak, że nigdy nie mieli z nim kontaktu. Niektórzy próbują powiązać zbiega z obecnym rządem lub ze stowarzyszeniami sędziowskimi, takimi jak "Themis".

Stosowanie takich zabiegów ma jednak jeden poważny mankament. Szmydt przestał być członkiem stowarzyszenia w maju 2017 roku.

– Na skutek jego działań i zachowań związanych z politycznym zaangażowaniem został poproszony o opuszczenie organizacji. I to też zrobił – mówi naTemat sędzia Grzegorz Gała, rzecznik "Themis".

I dodaje: – Nigdy nie miałem styczności z tym panem. Rozmawialiśmy z kolegami ze stowarzyszenia i też nikt nie miał z nim zażyłego kontaktu. On był wiele lat temu po prostu szeregowym członkiem stowarzyszenia.

Jedna z osób anonimowo mówi: – On się niczym nie wyróżniał. Ot, zwykły członek. Nikt nie wiedział, co ten człowiek ma w sobie. On u nas nie dał się poznać w żaden sposób.

Druga z osób ocenia: – Ta sprawa wszystkich zbulwersowała, ale nie wszystkich zaskoczyła. Po tym, co ten człowiek wypisywał w internecie, nie dziwi, że później posunąć się do czegoś takiego.

Niepozorny, cichy, przeprasza, że żyje – czy to są cechy osób działających na rzecz wrogich nam służb? – Nie każdy szpieg musi być jak James Bond, być miły, sympatyczny, uwodzicielski, przystojny – mówi w naTemat emerytowany oficer wywiadu, Vincent Severski.

Wszystko zależy od tego, jakie zadania stoją przed danym szpiegiem. – Dobry szpieg to osoba, która potrafi przejść na czoło demonstracji i przejąć inicjatywę. Ale dobry szpieg to też taki, który potrafi nie odróżniać się od ściany – dodaje.

Co się stało, że Szmydt nagle uciekł na Białoruś i otwarcie zaczął powielać rosyjską propagandę? – Najczęściej wpadają szpiedzy, którzy popełniają błędy. Ale czasami przydatność szpiega się kończy. Kontrwywiad może wpaść na trop szpiega, coś podobno mogło mieć tu miejsce, i wtedy szpiega się wycofuje. Ale większość szpiegów nigdy nie wpada. Pracują do starości – tłumaczy Severski.

Do służb specjalnych samodzielnie zgłaszają się chętni do współpracy. – 99 proc. agentów pracuje z niskich pobudek. A właściwie nie spotkałem ani jednego agenta z wysokimi pobudkami. Ostatecznie zawsze pada pytanie: ile ja za to dostanę? – wyjaśnia.

– Wszystko zależy od możliwości i kompetencji takiego agenta. Szmydt ma potencjał. To inteligentny człowiek, sędzia, osoba z kręgu władzy. Można mu włożyć wiele ciekawych materiałów, które on będzie autoryzował. Od Władywostoku do Kaliningradu będą go pokazywać, a on powie największe bzdury. Ale to nie będzie trwało wiecznie – podsumowuje.