Już wiemy, kto tam pojedzie, ale co będą robić? Oto czym zajmuje się Parlament Europejski
Państwowa Komisja Wyborcza podała już oficjalne wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego, więc już wiemy, kto najbliższe lata spędzi w Brukseli i Strasburgu. Wyjaśniamy, jakie są obowiązki eurodeputowanych i co właściwie robi Parlament Europejski.
Tyle encyklopedyczna teoria. Parlament Europejski dzisiaj ma szereg uprawnień, choć oczywiście nie zawsze tak było. Początkowo deputowanych wybierały parlamenty krajowe, a on sam był organem konsultacyjnym. Z czasem jego kompetencje jednak rosły – głównie kosztem Rady Unii Europejskiej. To efekt wejścia w życie Jednolitego Aktu Europejskiego w 1987 roku, Traktatu z Maastricht w 1993 roku i Traktatu amsterdamskiego w 1999 roku.
Parlament Europejski w 1985 roku.•Fot. Olaf Kosinsky / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons
Obecnie parlament to ciało prawodawcze, które wrz z Radą stanowi akty prawne w toku procedur legislacyjnych. I tak do funkcji prawodawczej PE należy przede wszystkim współudział w uchwalaniu budżetu.
Parlament Europejski ponadto wpływa na inne instytucje. Przede wszystkim zatwierdza Komisję Europejską i jej przewodniczącego, a także ma prawo do wotum nieufności wobec Komisji (większością 2/3 głosów). Europarlament może też zadawać pytania komisarzom oraz Radzie, a Komisja musi składać w PE sprawozdania z działalności Unii. Ponadto Przewodniczący Rady Europejskiej (czyli obecnie Donald Tusk) składa PE sprawozdania z posiedzeń Rady Europejskiej. Wreszcie PE może powoływać komisje śledcze (na wniosek 1/4 posłów) oraz powołuje Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.
Warto jednak pamiętać, że europarlament nie ma inicjatywy ustawodawczej. Na uprawnioną do inicjatyw Komisję może tylko wpływać podejmowaniem niewiążących do działania wezwań.
A jak wygląda codzienność w Parlamencie Europejskim? Poza znanymi wszystkim obrazkami z sali obrad eurodeputowani pracują w 20 stałych komisjach, w skład których wchodzi od 25 do 73 posłów. Skład każdej komisji odzwierciedla skład całego europarlamentu. Komisje obradują 1-2 razy w miesiącu w Brukseli.
A co robi europoseł?
Sami eurodeputowani mają wpływ na to wszystko, o czym pisaliśmy wyżej. Ale ich obowiązki są szersze. Generalnie europosłowie są zobowiązani do pracy nad dokumentami, którymi zajmuje się Parlament Europejski. Jest to więc praca nad rezolucjami, zgłaszanie poprawek czy wreszcie głosowanie nad ustawami.
Europoseł ma też obowiązek spotykać się z wyborcami, ale wbrew obiegowej opinii nie musi mieć biura. Choć oczywiście może je założyć, bo to ułatwia kontakt z wyborcą. Do codziennej pracy każdy europoseł może zatrudnić asystenta (i opłacić go).
Same obrady plenarne w Brukseli są dwudniowe (w tym czasie odbywają się też posiedzenia komisji), ale każdego roku odbywa się dwanaście czterodniowych sesji plenarnych w Strasburgu, który nadal jest oficjalną siedzibą Parlamentu Europejskiego.
Obrady nie są obowiązkowe – ale poseł, który opuści ich ponad połowę, ma obniżone uposażenie.