Drobna plamka na tęczówce? Okuliści: Czerniak naczyniówki to wielki problem

Monika Przybysz
To nowotwór złośliwy wywodzący się z melanocytów, czyli komórek barwnikowych w obrębie naczyniówki, ciała rzęskowego lub tęczówki. Zbyt przebiegły by ujawnić się od razu. Lubi stwarzać pozory: niektórzy pacjenci widzą tzw. kule świetlne przez krótki czas w polu widzenia, inni powoli dostrzegają, że widzą coraz gorzej. Będą też tacy, u których objawów w zasadzie nie ma.
Plamka na tęczówce? Koniecznie trzeba to skonsultować z lekarzem. Fot. Shutterstock.com
Najczęściej "dopada” osoby między piątą a ósmą dekadą życia, ale średnia wieku pacjenta, u którego wykrywa się ten nowotwór to 61 lat.

Pojawiają się niecharakterystyczne dolegliwości: zaburzenia w polu widzenia, ból gałki ocznej czy zmiana koloru tęczówki.
Dr Adam Kabiesz
Okulista

Czerniak zlokalizowany w tęczówce jest łatwo zauważalny: najczęściej ma postać ciemnej plamy, która może się powiększać i tym samym budzić niepokój. Nowotwór ciała rzęskowego jest najrzadszą lokalizacją czerniaka błony naczyniowej, tu do zdiagnozowania konieczne są specjalistyczne badania.

Pierwsze objawy
Czerniaki naczyniówki bardzo często wykrywane są w czasie standardowej kontroli okulistycznej. Pacjent może nie zdawać sobie sprawy, że objawy, które początkowo wziął za pogarszający się wzrok (np. przez długie godziny spędzone przed ekranem komputera), liczne "męty” w polu widzenia czy zamazane obrazy - mogą być etapem rozwoju choroby nowotworowej.


Jakie badania trzeba wykonać?
Do postawienia rozpoznania niezbędne jest badanie pacjenta w lampie szczelinowej, wykonanie badania ultrasonograficznego i angiografii, choć pewność co do charakteru guza uzyskuje się po przeprowadzeniu badania histopatologicznego.

– W zależności od stopnia zaawansowania choroby i umiejscowienia nowotworu stosuje się odmienne techniki leczenia: brachyterapię, polegającą na umiejscowieniu w okolicy guza promieniotwórczego izotopu, resekcję guza lub usunięcie całej gałki ocznej – podsumowuje dr Kabiesz.

Perspektywy
Leczenie nowotworu zależy od jego wielkości, umiejscowienia, zmian wtórnych w oku spowodowanych rozrostem, stanem drugiego oka, a także od decyzji samego pacjenta. Niestety, czasem z krwią komórki nowotworowe rozprzestrzeniają się do odległych narządów np. do wątroby. Przerzuty rozwijają się w ten sposób nawet u 50 proc. chorych.

Jak zauważa dr Kabiesz, ze względu na możliwe przerzuty i bezpośrednie zagrożenie życia, u pacjenta z czerniakiem błony naczyniowej, każde niepokojące objawy powinny być konsultowane z okulistą. Najważniejsze są jednak regularne badania: nie tylko pod kątem dioptrii, ale też dokładnej oceny elementów składowych naszego narządu wzroku.

Jak podaje dr med. Andrzej L. Komorowski na łamach serwisu mp.pl, istnieje kilka czynników ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe oka - należą do nich między innymi: jasna karnacja skóry, niebieskie oczy, ekspozycja na słońce lub częste korzystanie z solariów, zakażenie HPV, zespół znamion atypowych. Oczywiście nie oznacza to, że choroba wystąpi u każdego, u kogo występuje zwiększone ryzyko zachorowania.