Grzyb, który wygląda jak kalafior lub... kozia broda. Co warto wiedzieć o siedzuniu sosnowym?
Z daleka jego niezwykle pofałdowana struktura może przypominać gąbkę albo podwodne koralowce. Choć występuje pod wieloma różnymi nazwami, to najczęściej mówi się na niego po prostu grzyb kozia broda (Sparassis crispa). Gdzie najłatwiej się na niego natknąć? Wyjaśniamy wszystko, co warto wiedzieć na temat jednego z najbardziej niezwykłych grzybów, jakie można spotkać w polskich lasach.
Grzyb kozia broda – czy jest jadalny? Najczęstsze nazwy
Grzyb kozia broda, czyli siedzuń sosnowy lub szmaciak gałęzisty jest grzybem jadalnym z rodziny siedzuniowatych.W literaturze mykologicznej opisywany jest także jako: strzępiak kędzierzawy, siedzuń borowy, płaskorz sorokop lub seiduń (rzadziej kozia broda kędzierzawa lub włoska).
W wielu krajach (m.in. na Litwie, Łotwie i Estonii, a także w Norwegii i Belgii) uznaje się go za gatunek zagrożony wyginięciem. W Polsce podobne przepisy obowiązywały do 9 października 2014 roku.
Mimo że siedzuń sosnowy na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status R, to jednak ostatecznie został wykreślony z listy gatunków grzybów chronionych.Grzyb kozia broda do 1990 roku był w Polsce pod ochroną. W 2014 roku zmieniono przepisy i obecnie można go zbierać (Dz.U. 2004 nr 168 poz. 1765).
Czytaj także: Jak na grzybobranie, to tylko tam. W tych miejscach w Polsce jest najwięcej grzybów [MAPA]
Gdzie rośnie siedzuń sosnowy (Sparassis crispa)?
Najczęściej pojawia się pod świerkami i sosnami w lasach iglastych lub mieszanych, a jego zarodniki rozwijają się u podstawy pnia.CIEKAWOSTKA: Największe okazy grzyba kozia broda (siedzunia sosnowego) mogą ważyć nawet do 7 kg.
W XVIII wieku na Dolnym Śląsku znaleziono dwa największe w historii okazy Sparassis crispa, z których najbardziej okazały ważył 20 kg i mierzył ponad 2,5 metra.
Jego obecność zaznacza się tak intensywnie, że drzewa, w pobliżu których rośnie, mogą gnić (na wysokość do 3 m). Przez to łatwo go wyczuć z daleka, bo najczęściej wydziela bardzo charakterystyczny, zgniły zapach.
Grzyb ten nazywany jest kozią brodą przede wszystkim ze względu na wyjątkową, mocno pofałdowaną powierzchnię. Na Zachodzie częściej porównuje się go za to do kalafiora (ang. cauliflower fungus).
Jego kulisty i nieregularny kształt i jasny, kremowy lub lekko żółtawy miąższ sprawia, że trudno go pomylić z innymi gatunkami grzybów. Wysokość jego owocnika zwykle waha się od 5 cm do 20 cm i ma do 30 cm szerokości.
Czytaj także: Oto król tegorocznego grzybobrania. Borowik amerykański to nowy hit według grzybiarzy
Grzyb kozia broda – jak go przyrządzić? Przepisy
Przez to, że siedzuń sosnowy ma bardzo nietypowy kształt, trudno dotrzeć do wszystkich jego zakamarków. Po dokładnym oczyszczeniu lepiej go obgotować przed spożyciem. W ten sposób można też dodatkowo wydobyć z niego lekko wyrafinowany, korzenny i nieco orzechowy smak. Nadaje się na zupy, marynaty i do smażenia.Grzyby 2020 – dowiedz się więcej:
⦁ Jaki wpływ na zdrowie mają grzyby? Chronią mózg i poprawiają pamięć – są na to dowody naukowe. Oto 5 zalet jedzenia grzybów⦁ Najzdrowsze grzyby świata. 10 gatunków pełnych zaskakujących właściwości odżywczych
⦁ To najzdrowsze grzyby w Polsce. 10 najbardziej cenionych jadalnych gatunków z naszych lasów
źródło: Robert Hofrichter, Tajemnicze życie grzybów, 2017, ISBN 978-83-8123-041-4 /
Dz.U. 2004 nr 168 poz. 1765