Tej aktorce zarzuca się, że jest za biała na rolę Kleopatry. Jak naprawdę wyglądała królowa Egiptu?

Bartosz Godziński

17 października 2020, 19:30

Gal Gadot dopiero co ogłosiła plany kręcenia nowego filmu o Kleopatrze i zagrania głównej bohaterki, a już zmaga się z kontrowersjami. Produkcję oskarżono o "whitewashing", czyli "wybielenie" królowej Egiptu. Dla wielu internatów aktorka znana z roli Wonder Woman ma po prostu za jasny kolor skóry.

Gal Gadot wcieli się w rolę Kleopatry • Fot. instagram.com/gal_gadot/ / Image Foundry Studio Ltd

Kiedy myślimy o wizerunku Kleopatry w popkulturze, przed oczami pojawiają nam się ikoniczne kreacje m. in. Vivien Leigh ("Cezar i Kleopatra" z 1945 r.), Sophii Loren ("Dwie noce z Kleopatrą" z 1953 r.) i Elizabeth Taylor ("Kleopatra" z 1963 r.). Nie można też nie wymienić Monici Belluci w "Asterix i Obelix: Misja Kleopatra". Reguła przez dekady była taka, że w rolę królowej niemal zawsze wcielała się Amerykanka lub Europejka o jasnym kolorze skóry. I tak też większość z nas sobie ją wyobraża.

Twórczynie filmu o Kleopatrze oskarżone o "wybielanie" historii

W naTemat pisaliśmy, że pomysłodawczynią najnowszego filmu o Kleopatrze w reżyserii Patty Jenkins jest sama Gal Gadot. Za scenariusz produkcji ma odpowiadać Laeta Kalogridis (serial "Altered Carbon" i film "Wyspa tajemnic"). Gadot napisała, że po raz pierwszy historia królowej będzie opowiedziana oczami kobiet - zarówno przed, jak i za kamerą. I wtedy się zaczęło.
"Oczami białych kobiet i białego Hollywood, jak zawsze!" –napisała jedna z użytkowniczek Twittera. "Osobiście wolałabym Kleopatrę, która byłaby ciemniejsza niż brązowa papierowa torba, bo to zdaje się być trochę bardziej zgodne z historią" – stwierdziła pisarka Morgan Jenkins.
Internauci nie czepiają się tylko koloru skóry, ale i pochodzenia przyszłej filmowej Kleopatry. "Przestańcie obsadzać białych ludzi w rolach Egipcjan! Gal Gadot jest wspaniałą aktorką, ale do wyboru mamy wiele aktorek z północnej Afryki. Przestańcie wybielać moją historię!" – napisał na Twitterze Egipcjanin Omar Abdelgawad.
Tymczasem Gal Gadot pochodzi z Izraela, który geograficznie leży zdecydowanie bliżej Egiptu niż Hollywood lub Włochy. Warto wspomnieć też o tym, że według starożytnych pism Żydzi zamieszkiwali teren Egiptu, a Egipscy Żydzi stanowią jedną z najstarszych wspólnot żydowskich na świecie.

Z tego powodu oskarżenia o whitewashing dziennikarz "The Jerusalem Post" określił jako przejaw braku edukacji i antysemityzmu. "W ubiegłym wieku antysemici mówili Żydom, że są pozbawionymi korzeni cudzoziemcami z Bliskiego Wschodu; teraz Żydom mówi się, że nie powinni odgrywać ról z Bliskiego Wschodu. Bez względu na to, skąd pochodzą" – napisał Seth Frantzman.

Jak naprawdę wyglądała Kleopatra?

Kiedy popatrzymy na przedstawienie Kleopatry na obrazach i rzeźbach, dojdziemy do wniosku, że w zasadzie... nie wiadomo jak wyglądała. Na płótnach ma blond, ciemne, długie, krótkie, proste lub kręcone włosy. Jej budowa ciała nie ma również "wspólnej wersji wydarzeń". Malarze używali jednak główniej białej farby do kolorowania jej skóry. Na rzeźbach, starożytnych malowidłach i posągach była przedstawiana jeszcze bardziej różnorodnie. Tak jakby chodziło o zupełnie inne osoby.

Stereotypowa Kleopatra jest piękną uwodzicielką, która skradła serca Juliusza Cezara i Marka Antoniusza. Dlatego zaskoczeniem były odnaleziony monety z profilem egipskiej królowej.

"Monety ukazują wydatny nos (cecha rodzinna) i podbródek, a także przeszywające spojrzenie i włosy ściągnięte do tyłu, związane w kok" – zauważyła archeolog i filolog klasyczny z uniwersytetu Ohio, prof. Duane W. Roller. Według badaczy Kleopatra była również niewysoka. Miała ok. 152-153 cm wzrostu.

Fot. PHGCOM / en.wikipedia.org/wiki/Cleopatra

Spore zamieszanie w sieci zrobił też trójwymiarowy model Kleopatry z 2008 roku autorstwa egiptolog dr Sally Ann Ashton z uniwersytetu Cambridge. To efekt ponad rocznych badań na podstawie wizerunków ze starożytnych artefaktów. Wygenerowany na komputerze model głowy Kleopatry wcale nie przypomina Elizabeth Taylor. Przede wszystkim pod względem koloru skóry. Dr Ashton zauważa też, że choć Kleopatra VII miała greckie korzenie (jest z dynastii Ptolemeuszów), nie była stuprocentową Europejką. "Należy pamiętać, że zanim doszła do władzy, to jej rodzina żyła w Egipcie od 300 la" – stwierdziła badaczka.
Zdania dotyczące wyglądu Kleopatry są więc mocno podzielone. Wydaje się jednak, że urodzona w Izraelu aktorka o europejskich korzeniach (jej przodkowie pochodzili z terenów Austrii, Czech, Niemiec i... Polski - babcia Gal Gadot mieszka w Warszawie) idealnie wpisuje się w obraz królowej wielokulturowego Egiptu.

Zobacz także :