Co oznacza słowo "baza" w slangu i jak się zmieniało?

Wioleta Wasylów
Język polski, jak każdy inny, ciągle się przeobraża. Powstają neologizmy, dochodzi też do neosemantyzacji, czyli nadawania nowych znaczeń słowom już istniejącym. Zdecydowanie najszybciej takie zmiany można zaobserwować w slangu, szczególnie młodzieżowym. Tak jest choćby w przypadku słowa "baza", którego nowe znaczenia zaczęły się rozprzestrzeniać w potocznej polszczyźnie. Jak więc je rozumieć?
W dobie mediów społecznościowych język slangowy zmienia się jeszcze szybciej. Fot. ROBERT STACHNIK / REPORTER
Słowo "baza" przeniknęło do języka polskiego z języków romańskich. Wielki Słownik Języka Polskiego PWN podaje, że poprzez język francuski (i słowo "base") przedostało się do nas znaczenie łacińskiego "basis” oznaczające "podstawę, podwalinę".

W architekturze "baza" to "podstawa kolumny, filara lub pilastra". Najczęściej jednak tego słowa używa się w innych dziedzinach w znaczeniu "ogół czynników istotnych dla istnienia i rozwoju czegoś", "zbiór danych", "główna siedziba" czy "ośrodek dyspozycyjny, administracyjny, zaopatrzeniowy itp. obsługujący pewne instytucje i umożliwiający realizację jakichś zadań".

Młodzieżowa "baza". "Czaisz"?

Wiele słów i sformułowań używanych we współczesnym slangu młodzieżowym to zapożyczenia z języka angielskiego. "Czaić bazę" pochodzi od powiedzenia "get the gist". Z kolei jako kalka z "base" sama "baza” oznacza m.in. "dom", "miejsce spotkań", a także każdy z trzech etapów w intymnych relacjach damsko-męskich, które – używając analogii baseballowej – można "zaliczyć" (np. "pierwsza baza" to "całowanie").


Czytaj także: 4 dowody na to, że masz siebie za dziewczynę lepszą od innych. Kim jest "pick me girl"?

Ostatnio w Internecie polska młodzież zaczęła używać "bazy" także w innym znaczeniu. W zeszłym roku zgłoszono to słowo do plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku. Na stronie PWN można przeczytać, że to "określenie wyrażające podziw lub zgodę z czyjąś opinią". Na stronie Miejski.pl podano, że to określenie może również oznaczać "wyrażanie pozytywnego stosunku do czegoś". Może mieć też lekkie zabarwienie ironiczne.

Przekucie negatywów w pozytywy

Te ostatnie znaczenia pochodzą od – a jakże! – angielskiego "based". W latach 80. w USA to słowo miało wydźwięk pejoratywny. Określano tym mianem osoby uzależnione od kokainy lub zachowujące się tak, jakby były uzależnione.

Amerykański raper Lil B, którego alter ego to The Based God, postanowił nadać inne znaczenie "based". W wywiadzie dla portalu Complex w 2010 roku wyjaśnił, jaka jest jego definicja. "Based oznacza bycie sobą. Nieobawianie się tego, co pomyślą inni i niebanie się robić tego, co chcesz. Oznacza to bycie pozytywną osobą" – przyznał raper.

Dlatego teraz w slangu "based" używa się także po to, by wyrazić szacunek dla kogoś za to, że jest sobą, że jest odważny, wyjątkowy. Mówi się tak również, jeśli chcemy oznajmić, że się z kimś zgadzamy. Szczególnie w przypadku opinii niesztampowych, zaskakujących, a wręcz kontrowersyjnych.
Fot. Twitter

Prawdopodobnie wzięło się to stąd, że "based" w podobnym znaczeniu rozpowszechnili zwolennicy różnych opcji politycznych w dyskusjach w Internecie. Potem zaczęli go używać także inni. W końcu określenie to trafiło w takim samym znaczeniu również do polskiego slangu młodzieżowego.

Posłuchaj "naTemat codziennie". Skrót dnia w mniej niż 5 minut