Walczył w 1943, dziś w rocznicę bitwy pod Lenino gorzko mówi: "Boli mnie, że zapomina się o poległych kolegach"

Szliśmy w natarciu, a mnie zacięła się "pepesza". Poczułem, jak życie ze mnie ulatuje. Moją szarpaninę z bronią zauważył jeden z doświadczonych żołnierzy, który służył wcześniej w Armii Radzieckiej. Chwycił moją "pepeszę" i podłożył zapałkę pod magazynek. To był taki sposób na wadliwość tej broni. Nie wiedziałem, że tak można zrobić. Szkolony byłem w posługiwaniu się karabinem, a dostałem pistolet maszynowy. Mieliśmy braki w szkoleniu.

Przed bitwą w naszym plutonie było 40 ludzi. Po niej, gdy zostaliśmy zluzowani, wysłano nas pod Smoleńsk. Cały nasz pluton zmieścił się w dwóch chatach.

To była najkrwawsza, krótka bitwa Polaków. Nie walki we Francji, ani też pod Monte Cassino czy Tobrukiem. Pod Lenino ogólne straty w ciągu dwóch dób wyniosły trzy tysiące ludzi.

Szliśmy w kierunku rzeczki Mierei przez pole, na który wykiełkowało żyto. I z lewej strony zaczął się ostrzał. Wszyscy zaczęliśmy strzelać. Niemcy odpowiedzieli ogniem. Padliśmy w tą ziemię. Kto został żywy, okopywał się. Nie miałem łopatki, dlatego rękoma wydzierałem ziemię. Lewe skrzydło w końcu poszło. Razem z porucznikiem poderwaliśmy ludzi do ataku. Biegłem ku rzece. Chciałem ją przeskoczyć, byłem przecież młody wysportowany. Nie udało mi się jednak, i całe szczęście. Wpadłem do wody i uczepiłem się brzegu. W tym momencie wybuchł pocisk. Wszyscy, którzy biegli za mną już tam zostali. Ja byłem ogłuszony i oszołomiony, ale zdolny do walki. Po raz drugi w czasie tej bitwy Bóg mnie ocalił. Razem z przedwojennym kapralem szliśmy w pierwszej linii...

O wojsku "kościuszkowskim" panują mylne określenia, pojęcia. Tę dywizję tworzyliśmy my, deportowani sybiracy. My, którym zabrano kresy. My, wypędzeni do tajgi. Moim dowódcą był litewski Polak, podoficerami byli przedwojenni z Wojska Polskiego. Od naszego generała Berlinga po prostu wara. To nie była armia bolszewików, czy na ich usługach. Tam służyli patrioci.

Nie wierzę w to. Mogli się dostać do niewoli. Takie jest prawo wojny. W armiach zachodnich dezercję traktowano, jak chorobę, a u nas czy w Związku Radzieckim, jak najwyższe przestępstwo. Dezerterzy przecież mogliby wrócić i przysłużyć się krajowi. Wracając do wydarzeń, mówienie o ich tak dużej liczbie pod Lenino jest krzywdzące dla wszystkich polskich żołnierzy.

Kapitan Betlej był wspaniały człowiekiem. On był AK-owcem, który wstąpił do naszego wojska. Zginął w czasie forsowania rzeki. Dostałem później, w latach 60-tych cięgi, za to, że starałem się, aby szkoła miała patrona żołnierza z AK-owską przeszłością. Mnie sprawy polityczne nie interesują. Przez 25 lat nie awansowałem, chociaż spełniałem wszelkie wymogi. Niech o mnie to świadczy.

Tak. Trzeba pamiętać o tych Polakach. To byli patrioci. Oddali życie za ojczyznę. My szliśmy do boju myśląc właśnie o niej. Dlatego zgodziłem się rozmawiać z Panem. Mówię o nich dla dobra ojczyzny. Bardzo bym chciał, aby w niej była zgoda. Polityk ze mnie żaden.