Reklama.
Reklama.
Reklama.
Zapomniania historia. Poznaj sześć wydarzeń z historii Polski, o których niewielu pamięta
Michał Mańkowski
10 października 2012, 18:51·4 minuty czytania
Publikacja artykułu: 10 października 2012, 18:51Wybuch II wojny światowej, Bitwa Warszawska, Powstanie Warszawskie, Konstytucja 3 maja, trochę później 11 listopada. To tylko kilka przykładów historycznych rocznic, o których nie sposób w Polsce nie słyszeć – rok w rok obchodzone są równie głośno. Historia jest jednak dużo bardziej zawiła, a wydarzeń, o których nie tyle wypada, co warto pamiętać jest znacznie więcej. Na przykład dziś mija dokładnie 90 lat od pierwszej sesji Sejmu Śląskiego. Wiedziałeś? Zapraszamy Was na przegląd kilku zapomnianych rocznic.
Reklama.
1. Pierwsze obrady Sejmu Śląskiego – 10 października 1922 roku
Sejm Śląski utworzono już 15 lipca 1920 roku, jako element tego województwa. Jednak pierwsze obrady miały miejsce dopiero 10 października 1922 roku – dokładnie 90 lat temu. Zainaugurował je ówczesny premier RP, Julian Nowak, a pierwszym posłem, który zabrał głos był Wojciech Korfanty.
Sejm Śląski utworzono już 15 lipca 1920 roku, jako element tego województwa. Jednak pierwsze obrady miały miejsce dopiero 10 października 1922 roku – dokładnie 90 lat temu. Zainaugurował je ówczesny premier RP, Julian Nowak, a pierwszym posłem, który zabrał głos był Wojciech Korfanty.
Na początku w ławach Sejmu Śląskiego zasiadało 48 posłów, ale ich liczbę zmniejszono o połowę w 1935 roku. Trzy lata później w wyniku zajęcia przez wojsko polskie Zaolzia przywrócono cztery miejsca i posłów było już 28.
Politycy decydowali w nim m.in. o podatkach, opłatach publicznych, kształcie budżetu śląskiego, przepisach cywilnych i karnych, szkolnictwie, policji. Nie mieli za to wpływu na politykę zagraniczną, sprawy wojskowe, walutowe i prawo prasowe. Sejm przestał istnieć 6 maja 1945, kiedy to Krajowa Rada Narodowa usunęła z ustroju konstytucyjnego RP statut, na mocy którego powstał Sejm Śląski.
2. Powstanie sejneńskie – 23-28 sierpnia 1919 roku
Powstanie Warszawskie, styczniowe, listopadowe – o tych słyszał każdy. Wielu potrafi wymienić kilka kolejnych, mało kto jednak słyszał o powstaniu sejneńskim. Latem 1919 roku wojska niemieckie wycofywały się na zachód. Spowodowało to zatargi pomiędzy Polakami a Litwinami, którzy mieli możliwość wprowadzania na terenach Suwalszczyzny własnej władzy państwowej.
Spór o terytoria miała rozwiązać linia demarkacyjna (tzw. linia Focha), którą ustaliły państwa Trójporozumienia (Wielka Brytania, Francja, Rosja). Litwini opuścili większość Suwalszczyzny, ale nie mieli zamiaru oddać spod swojej kontroli okolic Sejn.
W nocy z 22 na 23 sierpnia wybuchło zbrojne powstanie. Polacy zaatakowali Litwinów z zaskoczenia i w kilkanaście godzin znaczny obszar Suwalszczyzny był w rękach Polaków. Wojska litewskie się jednak nie poddały i kilka dni później odbili sporne tereny. Nie na długo, szybki kontratak Polaków i jeszcze tego samego dnia wszystko wróciło do poprzedniego stanu. To trzecie zwycięskie powstanie w historii Polski.
3. Powstanie wielkopolskie – 27 grudnia 1918 roku
To drugie z niewielu zwycięskich dla Polaków powstań. 27 grudnia 1918 roku ludność wielkopolska wystąpiła zbrojnie w celu uwolnienia Wielkopolski i Pomorza spod niemieckich władz. W tym samym czasie do kraju powracał entuzjastycznie witany przez Polaków Ignacy Jan Paderewski. Równocześnie do tych wydarzeń Niemcy zaczęli organizować swoje demonstracje.
Wojska polskie w nieco ponad dwa tygodnie zajęły prawie całą Wielkopolskę, a już w połowie lutego przerwano walki. Oficjalnie tereny włączono do Polski w kwietniu 1919 roku po podpisaniu traktatu wersalskiego. Ostatni powstaniec wielkopolski zmarł 24 marca 2005 roku w wieku 106 lat.
4. Orędzie prezydenta USA Thomasa Woodrowa Wilsona
Prezydent Stanów Zjednoczonych 8 stycznia 1918 roku w orędziu do Kongresu USA przedstawił swoje postulaty dotyczące polityki międzynarodowej po zakończeniu I wojny światowej. Wilson przygotował czternaście punktów, z których jeden był dla Polaków nadzwyczaj ważny. W punkcie numer trzynaście prezydent apeluje o utworzenie niepodległego państwa polskiego z dostępem do morza.
5. Strajk uczniów we Wrześni – 3 września 1901 roku
Strajk uczniów szkół podstawowych we Wrześni, którzy zbuntowali się przeciwko germanizacji polskich dzieci. Przy okazji przeciwko biciu dzieci przez pruskich nauczycieli protestowali także rodzice.
Usilna germanizacja polskich dzieci wiązała się nawet z karami cielesnymi. Tak było m.in. we Wrześni, gdzie niemiecki nauczyciel ukarał dzieci za odmowę odpowiedzi po niemiecku. Zastrajkowało wtedy 118 uczniów, a ich rodziców ukarano internowaniem oraz wysokimi grzywnami.
Uczniowie konsekwentnie bojkotowali naukę religii w języku niemieckim. Za karę byli chłostani, a nawet skazywani na karę więzienia. Nie pomagało. Za przykładem dzieci wrzesińskich poszli także uczniowie z innych szkół pod zaborem pruskim. W momencie kulminacyjnym strajkowało ok. 75 tysięcy dzieci w ok. 800 szkołach.
6. Bitwa pod Wizną – 7-10 września 1939 roku
Jeden z najbardziej bohaterskich, ale jednocześnie najmniej znanych epizodów II wojny światowej. Bitwa nazywana "Polskimi Termopilami", gdzie nasi żołnierze pod dowództwem Władysława Raginisa mimo znikomych szans na zwycięstwo do samego końca walczyli z przeważającymi siłami Niemiec.
Kapitan Ragnis nie dopuszczał możliwości złożenia broni i widząc, że jego odział nie ma najmniejszych szans na zwycięstwo, sam popełnił samobójstwo rozrywając się granatem. Chwilę wcześniej kazał swoim żołnierzom opuścić schron.
Polska "armia" składała się z 720 żołnierzy, pięciu armat, dwóch karabinów przeciwpancernych i kilkudziesięciu karabinów CKM lub RKM. Sporo? Tylko pozornie. Niemcy dysponowali 43 tysiącami żołnierzy i oficerów, 450 czołgów i kilkuset dział oraz moździerzy.
To tylko sześć przykładów historycznych wydarzeń, o których warto pamiętać, a często o nich nie tylko nie pamiętamy, ale nawet nie wiemy. Oczywiście, gdyby sięgnąć pamięcią dalej, lista byłaby zdecydowanie dłuższa, ale postanowiliśmy przypomnieć Wam te w miarę niedawne. A o czym według Was, powinno się jeszcze pamiętać?
Reklama.
Thomas Woodrow Wilson stwierdził, że istnieje konieczność odtworzenia państwa polskiego, na obszarach zamieszkałych przez ludność polską, z dostępem do morza. Polska powinna być niepodległa politycznie i gospodarczo, a jej integralność terytorialna powinna zapewnić umowa międzynarodowa. CZYTAJ WIĘCEJ
źródło: edukacja.gazeta.pl