Jak dokonać apostazji? Wyjaśniamy, jak wyglądają procedury wystąpienia z Kościoła katolickiego

Monika Piorun
Po fali oburzenia ostatnim orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji, które jest zgodne ze stanowiskiem Kościoła katolickiego, lawinowo rośnie zainteresowanie apostazją, czyli dobrowolnym aktem wystąpienia ze wspólnoty religijnej. W jaki sposób jej dokonać? Tłumaczymy krok po kroku zasady postępowania w takiej sytuacji.
Co to jest apostazja i jak dokonać procedury wyjścia z Kościoła katolickiego? Fot. Jedrzej Nowicki / Agencja Gazeta
Choć Polska uważana jest za kraj ultrakatolicki, to podejście do kwestii wiary jest mocno zróżnicowane, zwłaszcza jeśli chodzi o przedstawicieli najmłodszego pokolenia. Wśród młodych Polaków zauważalna jest coraz silniejsza tendencja do sekularyzacji, a ostatnie wydarzenia polityczne przyspieszyły decyzję o formalnym odejściu z Kościoła, czyli tzw. apostazji.

CO TO JEST APOSTAZJA?

Zgodnie ze słownikową definicją apostazja oznacza "całkowite porzucenie wiary", wyznawanych zasad lub przekonań.

W Polsce pojęcie to powszechnie odnosi się do formalnego wystąpienia z organizacji religijnej. Termin ten pochodzi z greki (od słowa apostasía, które tłumaczy się jako "odpadnięcie" lub "odstępstwo").

Zgodnie z prawem kanonicznym, apostazja rozumiana jest jako całkowite odrzucenie wiary chrześcijańskiej.

Apostazja. Jak wygląda procedura odejścia z Kościoła katolickiego?

Choć apostazja nie dotyczy tylko chrześcijaństwa, ale także każdego innego wyznania religijnego, to w Polsce procedura ta odnosi się głównie do katolików, którzy wraz z przyjęciem sakramentu chrztu świętego "zostali niezniszczalnym charakterem wszczepieni we wspólnotę Kościoła" .

Co ciekawe, według Episkopatu apostazja nie jest w stanie anulować naszego chrztu, a apostata nadal jest traktowany jak osoba ochrzczona (i zawsze może powrócić do grona wiernych).

Apostazja nie jest nieodwracalna, po zdjęciu ekskomuniki i przejściu stosownej pokuty można ponownie zostać członkiem Kościoła katolickiego.

KTO MOŻE DOKONAĆ APOSTAZJI?


Zgodnie z Dekretem Ogólnym Konferencji Episkopatu Polski, do procedury wystąpienia z Kościoła katolickiego mogą przystąpić:

⦁ osoby powyżej 18. roku życia, które posiadają pełną zdolność do czynności prawnych

⦁ wierni, którzy przedstawią proboszczowi na piśmie oświadczenie o dobrowolnej i świadomej apostazji dokonanej bez przymusu, z pełną wiedzą na temat konsekwencji tego czynu

— Wniosek musi być dostarczony osobiście proboszczowi parafii, do której się należy lub kościoła najbliższego naszemu obecnemu miejscu zamieszkania.

— W oświadczeniu należy podać nasze pełne dane osobowe oraz dokładną datę i miejsce naszego chrztu (wraz ze świadectwem, jeśli je posiadamy).

— Dokumenty należy dostarczyć bezpośrednio do rąk proboszcza. Nie ma możliwości wysłania ich w formie listownej lub elektronicznej.

— W treści oświadczenia musimy uzasadnić naszą decyzję i podkreślić, że jesteśmy w pełni świadomi jej konsekwencji.

— Duchowny ma prawo do zażądania od nas dokumentów potwierdzających nasze dane personalne (dowodu osobistego itp.).

— Do 2008 roku procedura apostazji wymagała złożenia podpisów 2 świadków. Obecnie jednak złagodzono formalności i nie potrzeba dodatkowo poświadczać naszego oświadczenia woli o odejściu z Kościoła.
Przykładowy WZÓR OŚWIADCZENIA WOLI, które należy dostarczyć osobiście proboszczowi.Fot. Apostazja. info
⦁ Kapłan, któremu przedstawimy oświadczenie woli o podjęciu decyzji o apostazji, zgodnie z kościelnymi zasadami powinien podjąć próbę przekonania nas o pozostaniu w gronie wiernych i pouczyć nas o konsekwencjach takiego wyboru.

⦁ O tym, czy uda się nam dokonać apostazji, już na wstępnym etapie decyduje ksiądz, który musi uznać, czy "dobrowolnie i świadomie wyrażamy wolę wystąpienia z Kościoła katolickiego".

⦁ Jeżeli proboszcz stwierdzi, że nasza wola jest prawdziwa, to w jego obecności należy podpisać 3 egzemplarze aktu wystąpienia z Kościoła (po jednej kopii dla osoby dokonującej apostazji, księdza oraz biskupa z kurii).

⦁ W dalszej kolejności niezbędne jest zachowanie w kościelnych archiwach oświadczenia woli danego apostaty i przesłanie kopii dokumentów do najbliższej kurii, gdzie ostateczną decyzję o apostazji dokonuje biskup.

⦁ Jeśli nie ma przeszkód do dokonania apostazji, biskup przesyła stosowną informację do parafii, w której dokonano chrztu danego apostaty.

⦁ Adnotację o przejściu apostazji należy umieścić w księdze osób ochrzczonych, do której wpisany jest dany apostata (nie ma obowiązku przekazywania takiej osobie żadnych formalnych poświadczeń potwierdzających dokonanie aktu apostazji).

⦁ Jedynym formalnym poświadczeniem o dokonaniu przez nas aktu apostazji jest specjalny dopisek potwierdzający ten fakt w księdze metrykalnej chrztów w parafii, w której zostaliśmy ochrzczeni.

JAKIE SĄ KONSEKWENCJE APOSTAZJI?

Na osoby, które dokonają apostazji, automatycznie nakładana jest tzw. ekskomunika latae sententiae, która pozbawia je prawa do:

— pogrzebu katolickiego

— przyjmowania i sprawowania sakramentów

— katolickiego ślubu (możliwa jest jedynie procedura dla par mieszanych, w których jedna z osób jest wierząca)

— uczestniczenia w wydarzeniach religijnych o charakterze kościelnym i bycia członkiem katolickich organizacji

— przetwarzania informacji o naszych danych osobowych przez Kościół katolicki

Dowiedz się więcej:

Jakie prawa ma zatrzymany w czasie protestu? Lista zasad, które musi znać każdy strajkujący

"Kościół nie stanowi prawa w naszej Ojczyźnie". Abp Gądecki zabrał głos ws. protestów

Nie tylko do ust. Jest stanowisko Kościoła ws. komunii świętej w czasie pandemii covid-19

źródło: apostazja.info