• 6 grudnia 2020 roku Komisja Europejska otrzymała prawo do blokowania wypłat dla państw członkowskich, jeśli te naruszają zasady praworządności.
• Polska i Węgry skierowały sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Władze obu państw mówią o przekroczeniu kompetencji oraz braku odpowiedniej podstawy prawnej do wdrożenia takiego rozwiązania
• TSUE oddalił skargę Polski i Węgier. Skarb Państwa został zobligowany do poniesienia kosztów za wniesienie sprawy.
• Prokurator generalny Zbigniew Ziobro skierował także specjalny wniosek do Trybunału Konstytucyjnego. Instytucja w pełnym składzie rozpatrzyła, czy wdrażanie mechanizmu "pieniądze za praworządność" jest zgodne z polską ustawą zasadniczą

Trybunał Konstytucyjny vs. Unia Europejska. Rozpatrzono kwestie mechanizmu "pieniądze za praworządność"

– Zasada kontroli budżetu nie została powiązana z Traktatem o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. To rozwiązanie nie może zostać wprowadzone w drodze rozporządzenia – powiedział w Trybunale przedstawiciel Zbigniewa Ziobry Robert Hernand.

Czytaj także: TSUE ogłosił wyrok w sprawie pieniędzy dla Polski. Grozi nam utrata ogromnych pieniędzy

Jak podkreślił przedstawiciel Prokuratora Generalnego, Polska nie kwestionuje samej idei kontroli finansów Unii Europejskiej, a jedynie jej poszczególne aspekty. – Każda instytucja unijna musi działać zgodnie w granicach prawa określonego w traktach – dodał.

– Akt ten wprowadza nie tyle uznaniowość, ale i arbitralność decyzji poszczególnych organów Unii – ocenił. Wnioskodawca zaznaczył, że doszło do "bezprecedensowego naruszenia kompetencji" władz UE.

Czytaj także: Święczkowski może błyskawicznie awansować w TK. Ma zastąpić Przyłębską

Głos zabrała także przedstawicielka prezydenta. – Unia ma tylko takie kompetencje, które zostały jej przekazane. Kompetencji tych nie wolno przekraczać. Nie wolno też kreować własnych kompetencji – oceniła Anna Surówka-Pasek.

– W imieniu pana prezydenta wskazuje, że ocena tego przepisu mieści się w granicach jego przekazania. Tę ocenę pozostawiam Trybunałowi – zakończyła.

Czytaj także: Kto zastąpi Święczkowskiego? W Prokuraturze Krajowej może zasiąść kolejny człowiek Ziobry

Według przedstawiciela Sejmu "mechanizm pieniądze za praworządność" nigdy nie powinien powstać. – Komisja Europejska nie posiada uprawnień kontrolnych w stosunku do państw członkowskich. Nie może kontrolować wykonania budżetu Unii Europejskiej – skomentował Arkadiusz Mularczyk (PiS).

– Nie ma podstaw traktatowych do blokowania środków budżetowych UE w zależności od uznaniowego stwierdzenia naruszania zasady praworządności – dodał.

Przedstawiciel ministra spraw zagranicznych jedynie podtrzymał stanowisko złożone Trybunałowi Konstytucyjnemu na piśmie. Po złożeniu oświadczeń Julia Przyłębska zarządziła przerwę do godziny 10.30. Sprawozdawcą TK będzie Stanisław Piotrowicz.