Premiera filmu Sekielskich o SKOK-ach jeszcze przed wyborami. Wszystko, co wiemy o "Korzeniach zła"

O czym są "Korzenie zła"?

"Korzenie zła" to nowy dokument Tomasza i Marka Sekielskich, który ukaże kulisy afery Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych (SKOK) założonych przez senatora PiS Grzegorza Biereckiego. To jedna z największych afer w historii III RP, która dodatkowo nie została wyjaśniona, gdyż Prawo i Sprawiedliwość nie powołało komisji śledczej.

Jak podkreślał wcześniej Tomasz Sekielski w rozmowie z magazynem "Press", jest to film "o patologii, o tzw. układzie, o którym często politycy mówią, który funkcjonuje od początków III RP, bez względu na to, czy rządzi SLD, PO czy PiS". "Korzenie zła" mają także pokazać nieznane dotąd fakty, m.in. powiązania z aferą tajnych służb i polityków PiS.

– Punktem wyjścia tego filmu jest afera SKOK, historia upadku części spółdzielczych kas i wielomiliardowe straty. Jednak tak naprawdę ten film będzie o nieudolności państwa. (...) O tym, co sam Jarosław Kaczyński nazywa "układem", który blokuje śledztwa, sprawuje kontrolę nad instytucjami finansowymi i umożliwia gigantyczne nadużycia – mówił z kolei o filmie w Onecie. Zwiastun "Korzeni zła" ukazał się w sieci 5 lutego 2022 roku. "Wielu odradzało nam robienie tego filmu. Wielu nie wierzyło, że go zrobimy. Wielu wciąż twierdzi, że daliśmy się przekupić. Przedstawiamy pierwszy oficjalny zwiastun naszego filmu dokumentalnego o aferach Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych" – napisali bracia Sekielscy w opisie "Korzeni zła" na YouTube.

Kim są bracia Sekielscy?

Tomasz i Marek Sekielscy to dziennikarze, dokumentaliści, a prywatnie bracia. Wspólnie założyli Siekielski Brothers Studio (SBS), czyli "przestrzeń do tworzenia projektów multimedialnych: podcastów, wywiadów, programów publicystycznych, reportaży i filmów dokumentalnych", mają również konto na YouTube @SEKIELSKI, na którym ukazują się ich podcasty i programy. Obecnie obserwuje je ponad 450 tysięcy ludzi.

Bracia Sekielscy mają na koncie dwa głośne dokumenty o pedofilii w Kościele katolickim "Tylko nie mów nikomu" i "Zabawa w chowanego", które powstały m.in. dzięki wsparciu fanów na Patronite. Oprócz filmu o SKOK-ach dziennikarze i niezależni filmowcy zapowiedzieli też film o Janie Pawle II i jego roli w tuszowaniu przestępczości seksualnej księży wobec dzieci.

Dlaczego film o SKOK-ach powstawał tak długo?

Film dokumentalny o SKOK-ach Sekielscy zapowiedzieli już w 2019 roku. Dlaczego ukazuje się aż cztery lata później?

Jak tłumaczy Press: "Długą pracę nad filmem (Tomasz) Sekielski tłumaczył m.in. koniecznością drobiazgowej weryfikacji informacji i wywiadów. Niektórzy rozmówcy wycofywali się ze swoich wypowiedzi, niektórzy w trakcie realizacji filmu trafiali do aresztów lub więzień". – Nie jest pewnie dla nikogo tajemnicą, że na ten film czekają osoby z zastępami prawników, by zasypać nas pozwami – mówił.

Fani Sekielskich zaczęli się jednak niecierpliwić, gdy po premierze zwiastunu w lutym 2022 roku wciąż nie było wiadomo, co z "Korzeniami zła", a filmowcy nie podawali konkretnej daty. – Intensywnie pracujemy nad montażem filmu o SKOK-ach. Jesteśmy blisko końca, ale nie chcemy podawać konkretnej daty premiery. Zastanawiamy się nad tym i jak tylko będzie decyzja, poinformujemy o niej w pierwszej kolejności naszych patronów – mówił Marek Sekielski Wirtualnym Mediom w styczniu tego roku. Opóźnienie i milczenie twórców w sprawie filmu przełożyło się na spadek wsparcia dla braci Sekielskich. Jak ujawniły w kwietniu Wirtualne Media, "w ciągu dwóch lat liczba ich patronów na Patronite spadła o połowę, a miesięczne wsparcie zmalało o 56 procent, czyli o 29,8 tys. zł". Warto podkreślić, że na swoje dotychczasowe projekty Sekielscy zebrali niemal 3,5 mln zł, a na "Korzenie zła" – 550 tys. zł.

Kiedy premiera filmu Sekielskich o SKOK-ach i gdzie obejrzeć "Korzenie zła"?

"Korzenie zła" będą miały premierę w piątek, 13 października, czyli dzień przed rozpoczęciem ciszy wyborczej przed niedzielnymi wyborami parlamentarnymi (godziny premiery na razie nie podano). Tomasz Sekielski ogłosił to w swoim programie "Studio wyborcze", który miał premierę 6 października.

– Mam dreszcze, jak to słyszę. To jest piękna data premiery. Bardzo dobrze wybrana data premiery. Bardzo dobry pomysł na spędzenie tego piątkowego wieczoru – mówiła gościni programu Agata Diduszko-Zyglewska, radna Warszawy, publicystka, działaczka i kandydatka Lewicy w wyborach. – Tak mi się wydaje. Urzekło mnie to, że to jest piątek trzynastego. Wszyscy się boją tej daty, nie wiem dlaczego – dodał Sekielski.

Gdzie obejrzeć film Sekielskich o SKOK-ach? Na ich koncie na YouTube. Film będzie można zobaczyć za darmo i niewątpliwie narobi on dużo szumu przed wyborami.

O co chodzi w aferze SKOK?

Afera SKOK przez wielu jest nazywana największą nierozwiązaną aferą w Polsce po 1989 roku. Wieloletnie zaniechania w Spółdzielczych Kasach Oszczędnościowo-Kredytowych – instytucjach finansowych, które opierały swoją działalność na zasadzie spółdzielczości – doprowadziły część z nich na skraj przepaści i odsłoniły patologie, takie jak w upadłej SKOK Wołomin (wskazano tam m.in. nieprawidłowości przy udzielaniu wysokokwotowych kredytów).

5 lutego 2015 Sąd Rejonowy w Warszawie ogłosił upadłość SKOK-u w Wołominie, a W 2016 roku zamknięto osiem kas lub ogłoszono ich upadek. 40 kas prowadzących działalność na koniec 2016 roku wykazało łącznie stratę netto w wysokości 118,5 mln zł.

W sumie trzeba było znaleźć ok. 4 mld zł dla poszkodowanych klientów, którzy dzięki Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu mogli odzyskać swoje oszczędności. Inaczej straciliby dorobek życia.

W 2017 roku ówczesny poseł, a obecnie senator Krzysztof Brejza ujawnił w rozmowie naTemat.pl, że z pożyczek branych w SKOK-ach sfinansowana została m.in. działalność Amber Gold.

Pod koniec 2017 roku CBA zatrzymała trzy osoby związane z aferą SKOK Wołomin. Jedną z nich był Marcin D., były mąż Marty Kaczyńskiej, w latach 2004-2005 pełniący funkcję podsekretarza stanu w ministerstwie Skarbu Państwa. Jak podało wówczas RMF FM, Marcin D. i były wiceminister skarbu Przemysław M. mieli przyjąć pół miliona złotych łapówki od jednego z biznesmenów.