Gdzie występują trzęsienia ziemi w Europie? Ten kraj jest teraz wyjątkowo zagrożony

Joanna Stawczyk
Żywioły pokazują, że czasem wystarczy nawet ułamek sekundy, żeby w ruinach legł cały dobytek pokoleń. Z trzęsieniami ziemi nie ma żartów. Nawiedzają tereny leżące w najbardziej aktywnych sejsmicznie obszarach i wcale nie musi to być odległa od nas Japonia czy Ameryka Południowa. Gdzie najczęściej zdarzają się trzęsienia ziemi w Europie? Czy Polacy mogą spać spokojnie?
Trzęsienia ziemi w Europie. Gdzie najczęściej są trzęsienia ziemi w UE? Fot. pixabay.com
Przypomnijmy, że pod koniec 2020 roku w Chorwacji miało miejsce trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,3. Wstrząsy były odczuwalne m.in. w Słowenii. Zebraliśmy wówczas nagrania z różnych kamer, pokazujące porażające skutki żywiołu.

Teraz postanowiliśmy sprawdzić, którzy mieszkańcy Europy mogą najbardziej obawiać się potencjalnych trzęsień ziemi. Jaki region w Unii Europejskiej jest najbardziej aktywny sejsmicznie? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.

Dlaczego ziemia się trzęsie?

Powierzchnia Ziemi jest skonstruowana z płyt tektonicznych, które okalają naszą planetę. Płyta tektoniczna (zwana również płytą litosferyczną) to masywna warstwa litej skały o nieregularnym kształcie, składającą się zazwyczaj z litosfery kontynentalnej i oceanicznej. Właśnie w punktach, gdzie owe płyty się stykają, występują drgania i trzęsienia ziemi.


Takie tereny znajdują się także w Europie. W skutek napierania płyty afrykańskiej na Eurazjatycką występują tzw. naprężenia w skałach. W ramach tego zjawiska wyzwala się energia, która powoduje wstrząsy ziemi.

Gdzie w Europie są znajdują się linie podziału tektonicznego? Mają wpływ na występowanie trzęsień ziemi

Przestrzenne wzorce największych zagrożeń sejsmicznych w Europie w większości pokrywają się z liniami uskoków tektonicznych. Obejmują one zakres od Islandii w północno-zachodniej Europie, położonej na grzbiecie śródatlantyckim, aż do strefy uskoku północno-anatolijskiego w Turcji na południowym wschodzie.
Strefy zagrożenia trzęsieniem ziemi - mapaFot. viewsoftheworld.net
Istnieją jednak przykłady znaczących trzęsień ziemi, które nie mają nic wspólnego z granicami płyt. Strefa aktywności trzęsienia ziemi dotykająca kontynentalną Europę jest czasami nazywana strefą "śródziemnomorską i transazjatycką". Trzęsienia ziemi w tej strefie mają ogniska ustawione wzdłuż łańcuchów górskich. Aktywność tych obszarów nie zmieniła się znacząco w historii ludzkości.

Gdzie występują trzęsienia ziemi w Europie?

Najczęściej do takich trzęsień dochodzi w krajach południowo-wschodniej Europy. Mowa o Grecji, Turcji czy też Rumunii. Warto zaznaczyć, że płyta Afrykańska przybliża się do Eurazjatyckiej z prędkością 4-5 cm rocznie. To stały bilans od setek tysięcy lat. W ten sposób powstały chociażby Karpaty.

Okazuje się, że aktualnie wschodnie tereny Rumunii są jednym z najbardziej aktywnych sejsmicznie obszarów w Europie.
Specjaliści prognozują, że region ten wszedł w okres wzmożonej aktywności i prawdopodobnie może nawiedzić go trzęsienie ziemi równie potężne, co to z 4 marca 1977 roku, które zdewastowało Bukareszt. Trwało ono wówczas około minuty i osiągnęło siłę 7,5 w skali Richtera.

O problemach z wysoką aktywnością sejsmiczną i o tym, "Jak Bukareszt szykuje się na katastrofę" opowiedział Kamil Całus z Ośrodka Studiów Wschodnich w odcinku podcastu z serii "Dział Zagraniczny". Trzęsienia ziemi występują coraz częściej także we wspomnianej na początku tekstu Chorwacji oraz na południu Hiszpanii.

Czy w Polsce może być trzęsienie ziemi?

Wyraźnie mniej wstrząsów notuje się w północnej i środkowej Europie. Tam nie dochodzi do stykania się płyt tektonicznych. Jeśli chodzi o najbliższe nam tereny, to jedynie w rejonie Karpat zdarzają się wstrząsy. Nie są one spektakularne, jednak specjaliści ostrzegają, że w przyszłości mogą się pojawić także w Polsce.
Czytaj także: Ponad 100 rannych i wielkie straty. Tak wygląda sytuacja w Japonii po sobotnim trzęsieniu ziemi