Czy "Chłopi" dostaną nominację do Oscara? Polska miała ich trzynaście, w tym jedną złotą statuetkę

Ola Gersz
27 września 2023, 19:03 • 1 minuta czytania
"Chłopi" to polski kandydat do Oscara. Czy animowany film Doroty Welchman i Hugh Welchmana, twórców "Twojego Vincenta", dostanie prestiżową nominację? Przekonamy się za kilka miesięcy. Do tej pory 13 polskich filmów było nominowanych w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny i najlepszy film międzynarodowy, z czego jedną przekuliśmy na złotą statuetkę. Oto one.
W historii polskiego kina zdobyliśmy 13 nominacji do Oscara Fot. Kadry z filmów: "Faraon", "Ida" i "Potop"

– Stosunkiem głosem cztery do dwóch komisja zdecydowała, że polskim kandydatem do Oscara, nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, został film "Chłopi" w reżyserii Doroty Welchman i Hugh Welchmana, twórców animowanego do Oscara "Twojego Vincenta" – ogłosiła w poniedziałek Ewa Puszczyńska, przewodnicząca Komisji Oscarowej.


Puszczyńska podkreśliła, że film "Chłopi" (który pokonał m.in. głośną "Zieloną granicę" Agnieszki Holland) "nie tylko posiada walory artystyczne, ale porusza ważne i wciąż aktualne tematy społeczne: opresję kobiet, ich zależność od mężczyzny, a nawet przynależność do niego, przemoc seksualną i mobbing". – Ta historia oparta na książce, która dostała nagrodę Nobla, będzie zrozumiała na całym świecie: ponad granicami i podziałami politycznymi, miejmy nadzieję – mówiła przewodnicząca komisji.

"Chłopi" to animowana adaptacja "Chłopów" Władysława Reymonta, a film jest jednym z najbardziej wyczekiwanych polskich tytułów tego roku (premierę kinową zaplanowano 13 października). Za reżyserię filmu odpowiadają twórcy "Twojego Vincenta", malarskiej animacji nominowanej do Oscara w 2018 roku w kategorii najlepszy pełnometrażowy film animowany.

Przy najnowszym dziele Doroty i Hugh Welchmanów pracowało ponad 100 malarzy, a wcześniej nakręcono film z udziałem prawdziwych aktorów. W roli Jagny wystąpiła Kamila Urzędowska ("Żmijowisko"), w roli Antka Boryny – Robert Gularczyk ("Twój Vincent"), zaś jako Macieja Borynę zobaczymy Mirosława Bakę ("Krótki film o zabijaniu"). W obsadzie znaleźli się również Julia Wieniawa ("W lesie dziś nie zaśnie nikt"), Maciej Musiał ("Rodzinka.pl"), Sonia Bohosiewicz ("Inni ludzie") czy Ewa Kasprzyk ("Kogel-mogel").

Czy "Chłopi" dostaną nominację do Oscara? Jeśli nie będzie opóźnienia z powodu strajków w Hollywood, nominacje zostaną ogłoszone 23 stycznia, a gala w Los Angeles odbędzie się 10 marca.

Czytaj także: https://natemat.pl/512764,poznalismy-kandydata-polski-na-oscara-2024

Polskie filmy nominowane do Oscara

W historii Oscarów Polska zdobyła 13 nominacji w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny, która później zmieniła nazwę na najlepszy film międzynarodowy. Mamy już nawet jedną statuetkę. Oto polskie filmy nominowane do Oscara (oczywiście z pominięciem tytułów nominowanych w innych kategoriach).

1. Nóż w wodzie, reż. Roman Polański (1961)

"Nóż w wodzie" to pełnometrażowy debiut Romana Polańskiego i pierwsza nominacja do Oscara dla Polski (36 lat po ustanowieniu nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej). Dramat psychologiczny opowiada o trójkącie miłosnym i rywalizacji między mężem, żoną oraz tajemniczym mężczyzną podczas wspólnego rejsu na jeziorze. Film zapoczątkował międzynarodową karierę Polańskiego, ale został potępiony przez polskie władze. W rezultacie reżyser wyemigrował do Francji.

2. Faraon, reż. Jerzy Kawalerowicz (1965)

Epicki film historyczny w reżyserii Jerzego Kawalerowicza jest oparty na powieści Bolesława Prusa. "Faraon"pokazuje starożytny Egipt w okresie panowania Ramsesa XIII (Jerzy Zelnik) i skupia się na skomplikowanej intrydze na szczytach władz oraz miłości między faraonem a młodą Żydówką. To jedna z największych superprodukcji w historii polskiego kina.

3. Potop, reż. Jerzy Hoffman (1974)

Kolejny film historyczny nominowany do Oscara to "Potop" Jerzego Hoffmana, druga (po "Panu Wołodyjowskim") zekranizowana część Trylogii Henryka Sienkiewicza. Monumentalne widowisko, które pokochali Polacy, przedstawia wydarzenia z okresu potopu szwedzkiego w XVII wieku i skupia się na losach młodego oficera Andrzeja Kmicica (Daniel Olbrychski), który zostaje obwołany zdrajcą i stara się zwrócić honor swojemu nazwisku.

4. Ziemia obiecana, reż. Andrzej Wajda (1974)

"Ziemia obiecana" Andrzeja Wajdy to jeden z trzech polskich filmów, które w latach 70. jeden a po drugim zdobywały nominacje w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Ten wybitny film w historii polskiej kinematografii jest ekranizacją powieści Władysława Reymonta pod tym samym tytułem i przedstawia historię trzech młodych przedsiębiorców – Polaka Karola Borowieckiego (Daniel Olbrychski), Żyda Moryca Welta (Wojciech Pszoniak) i Niemca Maksa Bauma (Andrzej Seweryn) – którzy próbują odnieść sukces w łódzkim przemyśle tekstylnym na przełomie XIX i XX wieku.

5. Noce i dnie, reż. Jerzy Antczak (1975)

Kultowe "Noce i dnie" Jerzego Antczaka z niezapomnianymi rolami Jadwigi Barańskiej i Jerzego Bińczyckiego są adaptacją powieści Marii Dąbrowskiej. Ta saga rodzinna pokazuje losy dwóch pokoleń familii Niechciców na przełomie XIX i XX wieku, a głównie skupia się na historii małżeństwa Barbary Ostrzeńskiej i Bogumiła Niechcica. Walc Waldemara Kazaneckiego to dziś jest jednym z najsłynniejszych utworów polskiej muzyki filmowej.

6. Panny z Wilka, reż. Andrzej Wajda (1979)

Aż cztery dzieła Andrzeja Wajdy otrzymały nominacje do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny (sam reżyser w 2000 roku otrzymał Oscara honorowego za całokształt twórczości). "Panny z Wilka" to adaptacja opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza. Psychologiczny film opowiada o czterdziestoletnim, zmęczonym życiem mężczyźnie (Daniel Olbrychski), która wraca do rodzinnego domu i ponownie spotyka siostry z Wilka, które spotkał 15 lat temu. Jego przyjazd ożywia dawne wspomnienia i zmienia życie pięciu kobiet.

7. Człowiek z żelaza, reż. Andrzej Wajda (1981)

"Człowiek z żelaza" Andrzeja Wajdy to kontynuacja filmu "Człowiek z marmuru". Film opowiada historię dziennikarza (Marian Opania), który podczas wydarzeń sierpniowych w 1980 r. ma zrobić reportaż kompromitujący Macieja Tomczyka (Jerzy Radziwiłowicz). robotnika stoczni gdańskiej i działacza komitetu strajkowego, syna Mateusza Birkuta z "Człowieka z marmuru". "Człowiek z żelaza" zdobył pierwszą w historii polskiej kinematografii Złotą Palmę na Festiwalu Filmowym w Cannes i jest uważany za jedno z najważniejszych dzieł w filmografii Wajdy.

8. Katyń, reż. Andrzej Wajda (2007)

"Katyń" Andrzeja Wajdy był pierwszym polskim tytułem nominowanym do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny po 26 latach. Wojenno-historyczna produkcja z doborową obsadą (Jerzy Englert, Maja Ostaszewska, Artur Żmijewski, Paweł Małaszyński, Andrzej Chyra, Maja Komorowska, Danuta Stenka, Magdalena Cielecka) oparta jest na noweli filmowej Andrzeja Mularczyka "Post mortem" o zbrodni katyńskiej, w której w 1940 roku zginęło ponad 21 tysięcy osób, w tym polscy oficerowie.

9. W ciemności, reż. Agnieszka Holland (2011)

W 1992 r. Agnieszka Holland otrzymała nominację do Oscara za scenariusz adaptowany filmu "Europa, Europa", ale dopiero w 2012 roku jej film zdobył nominację do Oscara dla Polski. Chodzi o "W ciemności" z Robertem Więckiewiczem, ekranizację reportażu Roberta Marshalla "W kanałach Lwowa" (film oparto także na wspomnieniach Krystyny Chiger w książce "Dziewczynka w zielonym sweterku", która jest jedną z bohaterek filmu). "W ciemności" opowiada historię Leopolda Sochy, który podczas II wojny światowej ukrywał grupę Żydów w kanałach we Lwowie, ratując ich przed zagładą.

10. Ida, reż. Paweł Pawlikowski (2013)

"Ida" Pawła Pawlikowskiego to jak na razie jedyny Oscar dla Polski w kategorii najlepszy film międzynarodowy. Czarno-biały dramat rozgrywa się w latach 60. i opowiada o młodej postulantce w zakonie, która dowiaduje się od swojej ciotki, że jest Żydówką. Podróż obu kobiet (Agata Trzebuchowska i Agata Kulesza) ukazuje mroczną tajemnicę z historii ich rodziny. "Ida" wzbudziła w Polsce ogromne kontrowersje, gdyż porusza takie kwestie, jak polski antysemityzm, udział Polaków w Holocauście czy zawłaszczanie żydowskiego mienia podczas II Wojny Światowej.

11. Zimna wojna, reż. Paweł Pawlikowski (2018)

"Zimna wojna" to kolejny obraz Pawła Pawlikowskiego na liście nominowanych do Oscara filmów, który zrobił dużo szumu w Polsce i na świecie, a także stricte w Hollywood. Obsypany nagrodami czarno-biały dramat z Joanną Kulig i Tomaszem Kotem to opowieść o trudnej miłości między muzykiem Wiktorem a młodą piosenkarką Zulą w czasach zimnej wojny i podzielonej Europy. Oprócz nominacji w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny "Zimna wojna" zdobyła także nominacje za reżyserię Pawlikowskiego oraz zdjęcia Łukasza Żala.

12. Boże Ciało, reż. Jan Komasa (2019)

"Boże Ciało" Jerzego Komasy było wielkim sukcesem polskiego kina i kasowym hitem. Dramat z Bartoszem Bielenią jest oparty na faktach i opowiada o młodym mężczyźnie, który zostaje zwolniony warunkowo z poprawczaka i jedzie na drugi koniec Polski. Tam zaczyna udawać księdza. Jego niekonwencjonalne podejście do religii przyciąga tłumy, ale nie wszystkim się podoba.

13. IO, reż. Jerzy Skolimowski (2022)

"IO" Jerzego Skolimowskiego na podstawie scenariusza Skolimowskiego i Ewy Piaskowskiej to historia osiołka: od cyrku aż do rzeźni. Świat oglądamy z perspektywy niewinnego zwierzęcia, a filmowa opowieść jest alegorią ludzkiego losu. Skolimowski został za swoje dzieło doceniony również na Festiwalu Filmowym w Cannes, na którym dostał Nagrodę Jury. Film "IO" do to tej pory ostatni polski film nominowany do Oscara. Czy jego sukces powtórzą "Chłopi"? Przekonamy się w styczniu.