W książce było inaczej. 5 filmów ze zmienionymi zakończeniami (LISTA)

1. Jojo Rabbit

"Jojo Rabbit", ta urocza, słodko-gorzka, tragikomiczna adaptacja w reżyserii Taika Waititiego ("Thor: Ragnarok") rozczuliła tłumy widzów i doczekała się statuetki Oscara w kategorii najlepszego scenariusza adaptowanego w 2020 roku. Amerykańsko-nowozelandzka czarna komedia opowiada o życiu 10-letniego nazisty Johannesa "Jojo" Betzlera, członka Hitlerjugend i fana Adolfa Hitlera (jest tak wielkim wielbicielem wybitnego austriackiego akwarelisty, że oczami wyobraźni potrafi go aż zmaterializować).

Chłopiec, któremu stale towarzyszy propagandowe widmo Führera, dowiaduje się pewnego dnia, że jego matka ukrywa nastoletnią Żydówkę o imieniu Elsa (Thomasin McKenzie).

Zarówno w filmie, jak i książce Johannes jest ślepo zapatrzony w Hitlera. Z powodu urazu nie może brać udziału w wojnie, więc na każdy możliwy sposób pragnie przyczynić się do wzrostu potęgi III Rzeszy. Z początku 10-latek jest niechętny wobec Elsy (wiele rzeczy sugeruje, że myśli o wydaniu jej gestapowcom), ale ostatecznie zaprzyjaźnia się z nią, a nawet w niej zakochuje.

U Waititiego Jojo (Roman Griffin Davis) zaczyna coraz bardziej kwestionować swoje nacjonalistyczne poglądy i widzieć w Elsie człowieka, a nie "przedmiot". Na końcu mały nazista odrzuca hitlerowską ideologię.

W książce zatytułowanej "Niebo na uwięzi" pióra Christine Leunens Johannes nie okazuje słabości na obozie Hitlerjugend i nie widzi wyimaginowanego Hitlera. W finale obu tytułów Jojo okłamuje Elsę, mówiąc jej, że państwa Osi wygrały II wojnę światową. Na ekranie ma to niewinny wydźwięk, biorąc pod uwagę, że główny bohater liczy zaledwie 10 wiosen.

U Leunens Jojo jest natomiast 19-latkiem, który nigdy nie odrzuca nazistowskiej ideologii i z obsesyjnych oraz egoistycznych pobudek pragnie zatrzymać dziewczynę przy sobie. Uważa, że za schronienie, karmienie i opiekę Elsa powinna odwdzięczyć mu się miłością.

"I to wydaje się być sednem psychologicznej powieści Leunens: że staromodne zwyczaje prowadzą jedynie do izolacji i samotności. Pod koniec książki Johannes kończy zamurowany w ścianach własnego domu" – zauważył Christopher Shultz z portalu LitReactor.

2. To

"To" Stephena Kinga straszy ludzi od przeszło 38 lat. W roku 2017 i 2019 do kin trafiła podzielona na dwie części adaptacja filmowa argentyńskiego reżysera Andresa Muschiettiego ("Mama"), która podobnie jak oryginał śledziła poczynania grupki nastolatków uciekających przed postrachem miasteczka Derry, czyli klaunopodobną istotą zwaną Pennywisem.

W finale "To 2" dorośli już Bill, Ben, Beverly, Mike i Richie pokonują morderczego klauna, tracąc jednak po drodze Stanleya, który odebrał sobie życie w wannie, i Eddiego, który poświęcił się w trakcie ostatniego starcia z pradawnym potworem.

W obskurnym labiryncie kanałów bohaterowie wykonują rytuał Chüd będący (w uproszczeniu) pojedynkiem na silną wolę. W trakcie obrzędu starają się nie patrzeć w kierunku towarzyszących Pennywise'owi Świateł Śmierci. Jedno spojrzenie w ich stronę mogło skończyć się bowiem wiecznym szaleństwem, a nawet i natychmiastową śmiercią.

Klub Frajerów musi udowodnić przed samym sobą, że jest zdolny opanować swój strach przed klaunem. W finale filmu protagoniści zmniejszają Pennywise'a do rozmiarów szmacianej laleczki i przebijają mu serce.

Adaptacja "To" wprowadziła wiele zmian względem fabuły książki. Przede wszystkim rozdziały powieści skaczą między przeszłością a teraźniejszością. W filmach Muschiettego fabuła jest linearna, zaś w liczącym ponad tysiąc stron oryginale rozdziały opowiadające o dzieciństwie Billa i jego kumpli możemy znaleźć także na końcu.

Jedną z największych zmian, jakie dokonano w scenariuszu "To", było pozbycie się niesławnego wątku orgii nastolatków w kanałach, który znalazł się w finale powieści. Dlaczego King wpadł na taki pomysł – zapytacie.

Po pierwszym starciu z Pennywisem (pod koniec lat 50.) Klub Frajerów gubi się w systemie kanalizacyjny i nie może znaleźć wyjścia na powierzchnię. Beverly Marsh wpada na pomysł, który pomoże im umocnić ich więź i wskazać drogę powrotną do domu. Po kolei zaczyna więc uprawiać seks z każdym z nieletnich chłopców. Po wszystkim przyjaciołom wraca pamięć i pomyślnie udaje im się wszystkim dotrzeć do miasteczka Derry.

– Ta scena była niepotrzebną metaforą całego rytuału przejścia. (...) Uwielbiam styl Stephena Kinga, jego sposób szokowania ludzi klimatem i nieoczekiwanymi zwrotami akcji, ale myślę, że chociaż było to rażące w książce, nie było konieczne w adaptacji filmowej – tak o kontrowersyjnej orgii mówił w wywiadzie z portalem Deadline Muschietti.

3. Park Jurajski

W 1990 roku aż cztery wytwórnie filmowe biły się o prawa do nieopublikowanej jeszcze powieści Michaela Crichtona pod tytułem "Park Jurajski". Starcie z Universal Pictures i Stevenem Spielbergiem przegrało Warner Bros. (Tim Burton), Columbia Pictures (Richard Donner) i 20th Century Fox (Joe Dante).

Spielberg, który miał już na swoim koncie takie filmy jak "Szczęki" (1975), "Poszukiwacze zaginionej Arki" (1981) i "E.T" (1982), był zafascynowany wizją przeniesienia na duży ekran historii zakładającej powrót dinozaurów we współczesnych czasach. Zainspirowany "Godzillą: Królem potworów" z 1956 roku zatrudnił odpowiednich speców od efektów specjalnych (wczesnego CGI) i praktycznych (a konkretniej od animatroniki).

Film z Samem Neillem ("Opętanie"), Laurą Dern ("Wielkie kłamstewka"), Jeffem Goldblumem ("Mucha") i Richardem Attenborough ("Gandhi") snuje opowieść o mężczyźnie, który dzięki inżynierii genetycznej zdołał powołać do życia wymarłe dinozaury.

Niestety sprawy wymykają się spod kontroli, gdy pewien informatyk wykrada zarodki i wprowadza wirusa do systemu bezpieczeństwa tytułowego parku. Grupka składająca się z paleontologów, matematyków i dwójki dzieci musi poradzić sobie z wielkimi jaszczurami na wolności.

U Crichtona głównym bohaterem jest prawnik Donald Gennaro, który w adaptacji Spielberga pełni rolę antagonisty (Martin Ferrero). Laureat trzech Oscarów obsadził zaś na miejscu jednego z protagonistów Johna Hammonda (Attenborough), który na papierze maluje się jako złoczyńca. Zmian względem oryginału jest stosunkowo wiele, lecz największą "metamorfozę" przeszedł w filmie finał "Parku Jurajskiego".

Spielberg kończy swoje dzieło w momencie, w którym Grant, Tim i Lex uciekają przed T-rexem i welociraptorami. Końcowe sceny służą jako nauczka dla ludzkości, by pamiętała o tym, że nie wolno igrać z naturą. Większość bohaterów uchodzi z życiem, podobnie dinozaury.

W powieści Crichton nie grał bezpiecznie, dlatego też podjął decyzję o wysadzeniu wyspy z dinozaurami przy użyciu napalmu. Finał nie jest słodko-gorzki – ma tragiczny ton. Amerykański pisarz wskazuje palcem na Hammonda, wytykając mu brak etyki. Zabija twórcę parku na papierze, gdy reszta ocalałych patrzy z przejęciem, jak bezludną wyspę trawi ogień. Sposób prowadzenia narracji sugeruje, że autor widzi w dinozaurach pomyłkę.

W filmie Spielberga Hammond wyraża skruchę i serwuje publiczności proekologiczną puentę.

4. Dzwonnik z Notre-Dame

Nie od dziś wiadomo, że bajki dla dzieci czerpią inspirację z mrocznych baśni i przerażających klechd. Tak było w przypadku "Małej syrenki" na kanwie twórczości Hansa Christiana Andersena, i tak też sytuacja wygląda w kontekście filmu animowanego "Dzwonnik z Notre-Dame".

Musical wyprodukowany przez studio Walt Disney Feature Animation opisuje przygody Quasimodo, tytułowego dzwonnika, który ma charakterystyczny garb, a także Romki Esmeraldy.

Ostatnie sceny filmu ukazują, jak zarabiająca na życie z muzyki Esmeralda odrzuca zaloty sędziego Claude'a Frollo. Ten w zemście próbuje spalić ją na stosie. Na szczęście młodą kobietę ratuje z opresji Quasimodo.

Frollo następnie rzuca się w pościg za głównymi bohaterami. Na dzwonnicy dochodzi do walki między złoczyńcą a Quasimodo. Koniec końców sędzia ginie, a dzwonnik zostaje okrzyknięty bohaterem Paryża.

W powieści historycznej napisanej przez Victora Hugo w 1830 roku Esmeralda zostaje skazana na śmierć po tym, jak przyznała się do fałszywych oskarżeń dot. uprawiania magii i morderstwa paryskiego kapitana Febusa (on tak naprawdę żyje). Quasimodo próbuje ukryć dziewczynę na dzwonnicy, ale Frollo ich zdradza.

Esmeralda zostaje powieszona przy owacjach tłumu Paryżan, a Quasimodo spycha Frolla z wieży Notre-Dame. Po latach szkielet dzwonnika i kobiety zostaje odkryty w jednym z miejskich grobowców. C'est fini.

5. Hannibal

Przy "Napoleonie" Ridley Scott odrzucił uwagi historyków, zaś kręcąc "Hannibala", zdecydował się odrzucić finał, którym Thomas Harris zwieńczył swą powieść o Lecterze.

W końcowych scenach thrillera twórcy "Obcego – ósmego pasażera Nostromo" (1979) i "Gladiatora" (2000) agenta FBI Clarice Starling (w tej roli – zamiast Jodie Foster – widzimy Julianne Moore) zostaje odurzona przez Hannibala Lectera (Anthony Hopkins). Po obudzeniu się widzi, jak psychopatyczny psychiatra sądowy wycina kawałek mózgu urzędnika Departamentu Sprawiedliwości i przełożonego bohaterki, Paula Krendlera (Ray Liotta"), a później podsmaża go i karmi nim ofiarę. Starling próbuje uciec, lecz Lecter obezwładnia ją i całuje w usta.

Ostatnie ujęcia pokazują, jak Lecter siedzi w samolocie i częstuje mózgiem Krendlera siedzącego nieopodal chłopca.

W finale książki autorstwa Harrisa Starling dołącza do Lectera, stając się jego kochanką i uczennicą. Jak można się domyślić, taki obrót spraw nie spodobał się wielu czytelnikom. Niektórzy poczuli się zdradzeni faktem, że protagonistka porzuciła swoje dotychczasowe ideały (m.in. podążanie drogą uczciwości). Wiadomo, że Scott dostał od pisarza zielone światło na zmianę zakończenia. Na dobre wyszło...

QUIZ: Jak dobrze pamiętasz kultowe filmy z lat 90.?