Picie wody teoretycznie nie wymaga specjalnego przygotowania, ale są zasady, które warto zapamiętać. Niektórzy otwartą wodę trzymają nawet po trzy dni, albo piją ją bez zastanowienia, kiedy pojawia się ból brzucha. Jedno i drugie może mieć nieprzyjemne konsekwencje. O kilka praktycznych wskazówek dotyczących picia wody poprosiliśmy Izabellę Czajkę, fizjologa żywienia i autorkę poradników o zdrowym stylu życia.
Partnerem akcji "Świadomie o wodzie" jest Żywiec Zdrój
Ile czasu można trzymać wodę po otwarciu?
Izabella Czajka: Dobę. Po tym czasie może zacząć namnażać się flora bakteryjna. Dzieje się tak szczególnie, jeśli pijemy wodę bezpośrednio z opakowania, gdyż wtedy trafia do butelki także mikroflora z naszych ust. Woda gazowana może być przechowywana po otwarciu nieco dłużej, gdyż dwutlenek węgla zakwasza wodę, a w kwaśnym środowisku bakterie wolniej się namnażają. To, ile czasu przechowujemy wodę po otwarciu jest najistotniejsze dla niemowląt i malutkich dzieci – im najlepiej podawać wodę ze świeżo otwartej butelki albo podać ją po przegotowaniu.
Czy po otwarciu musi stać w lodówce?
Najkorzystniej rzeczywiście byłoby, gdyby po otwarciu woda przechowywana była w lodówce. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe, dlatego warto po prostu spożyć ją w stosunkowo krótkim czasie - korzystniejsze pod tym względem są mniejsze opakowania. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że im wyższa temperatura, tym lepsze środowisko do rozwoju bakterii i tym większa możliwość „zepsucia”, więc wody ani innych napojów nie przechowujemy na słońcu czy w pobliżu źródeł ciepła.
Czy picie wody bezpośrednio z butelki jest bezpieczne?
Oczywiście można pić wodę prosto z butelki – dla wielu osób to najwygodniejszy sposób. Butelki są produkowane w taki sposób, że człowiek nie ma z nimi styczności. Pojawia się natomiast standardowe ryzyko higieniczne, jeśli kilka osób pije z tej samej butelki. Malutkie dzieci powinny pić ze swoich naczyń, np. specjalnych kubków. Te nieco starsze mogą pić z butelki (np. z takiej ze specjalnym dziubkiem). Powinniśmy wpajać dzieciom od najmłodszych lat, nie należy pić z jednej butelki z innymi dziećmi. Prosta zasada: nie dajemy gryza, nie dajemy łyka, a prospołeczne postawy u dziecka kształtujemy na innych, bardziej podzielnych produktach.
Czy przed śniadaniem – na czczo powinno się wypić wodę?
Jak najbardziej tak. To przyspiesza perystaltykę jelit. Działa nawet szybciej niż kawa i jest na pewno zdrowsze. Szklanka wody po obudzeniu i dopiero później śniadanie.
Czy przed snem lepiej wypić wodę, czy raczej jakiś ciepły płyn np. herbatę, zioła?
Pełna dowolność, byleby płyn nie zawierał cukru. Jeśli ktoś lubi smak wody, niech pije wodę. Jeśli ma ochotę na zioła, które dodatkowo mu na coś pomagają, niech wypije filiżankę ziół. Na pewno warto przy łóżku w nocy mieć szklankę wody, bo wiele osób odczuwa w nocy pragnienie, które kojarzą z głodem i często wyjadają lodówkę, zamiast zadbać o odpowiedni bilans wody. Wypicie wody może też nocny głód „zagłuszyć”. Oczywiście nie popijamy w nocy nic słodzonego, gdyż to bardzo niekorzystnie wpływa na zęby.
Czy woda pomaga na refluks i zgagę?
Jak pojawia się taka dolegliwość, to warto sięgnąć po wodę, bo rozpuści i rozcieńczy stężenie soku żołądkowego. Ale powinna to być cieplejsza woda, bliższa temperaturze naszego ciała. Zimna woda prosto z lodówki tylko spotęguje dolegliwości. Osobom z dolegliwościami żołądkowymi – nadkwaśnością, poleca się wody ze znaczną zawartością wodorowęglanów i sodu, które mogą pomóc złagodzić objawy, jednak przy takich problemach najlepiej się do lekarza, gdyż woda pomoże tylko doraźnie.
Czy wypicie wody pomaga na ból brzucha?
Jeśli ból brzucha jest intensywny i powracający, to należy iść do lekarza. Na jednorazowy ból, skurcz woda też raczej nie pomoże. Przy kurczowym bólu najlepiej wypić coś, co rozszerzy naczynia: herbatę, bulion, zioła.
Czy woda pomoże na migrenę?
Brak jest danych potwierdzających takie działanie, ale istnieją badania, które potwierdzają, że jednym z objawów odwodnienia może być ból głowy. Woda nie działa więc leczniczo na migreny, ale raczej profilaktycznie – picie wystarczającej ilości płynów, może sprawić, że ból głowy się nie pojawi.
Czy w pracy lepiej pić wodę gazowaną czy niegazowaną?
Tutaj też mamy pewną dowolność. Najlepiej wybrać tę, którą nam się pije łatwiej i przyjemniej. Woda gazowana według niektórych lepiej orzeźwia, więc warto się jej napić kiedy jesteśmy nieco zmęczeni i ospali. Pod warunkiem, że nie mamy problemów z przewodem pokarmowym, nie jesteśmy po operacji brzusznej i nie pójdziemy zaraz skakać, bo wtedy bąbelki mogą uszkodzić błony śluzowe nosa, głównie u dzieci, które maja delikatną śluzówkę.
Czy w podróży lepsza jest woda gazowana czy niegazowana?
Woda gazowana, dzięki zawarciu dwutlenku węgla jest trwalsza i bardziej odporna na rozwój bakterii, więc w podróży może być łatwiej zachować jej walory jakościowe. Powinniśmy jednak kierować się przede wszystkim własnymi preferencjami smakowymi i ewentualnie korzystać z mniejszych butelek. Najważniejsze jest, aby również w czasie podróży pamiętać o piciu odpowiedniej ilości płynów.
Czy 1-1,5 litra, które powinniśmy wypić na dobę można uzupełnić wieczorem, kiedy po przeanalizowaniu dziennej diety dojedziemy do wniosku, że wypiliśmy np. o litr za mało?
Wypicie większej ilości wody w krótkim czasie jest niewskazane. Wodę wydalimy praktycznie od razu i nie będzie z niej większej korzyści. Dlatego warto rozplanować dietę tak, żeby na każdy posiłek zjeść coś, co będzie zawierało większą ilość wody: zupę, warzywa, owoce, i jak najczęściej sięgać też po czystą wodę – małymi porcjami, ale dość regularnie. Wtedy organizm najlepiej ją wykorzystuje.
Czy czysta woda jest dobra na kaca?
Przede wszystkim warto pić wodę w tym czasie, kiedy pijemy alkohol. To znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo pojawienia się kaca. Woda nawadnia organizm, a po spożyciu dużej ilości alkoholu jesteśmy przede wszystkim odwodnieni, dlatego każda, która będzie odpowiadać nam pod względem smaku, będzie dobra. Na kacu mamy przeciążoną pracą wątrobę i trzeba jej pomóc pozbyć się szkodliwych substancji, jednak woda nie spowoduje cudu i raczej nie poczujemy się nagle cudownie. Wiele osób poleca wypicie na kaca 1-2 szklanki wody Zuber, ale należy pamiętać, że jest to woda o działaniu leczniczym i nie można jej pić na co dzień w większych ilościach.
Czy filiżankę kawy powinno się popić szklanką wody?
To stary sposób z basenu Morza Śródziemnego. Do kawy – szczególnie espresso – podaje się tam wodę. Spora dawka kofeiny, powoduje szybkie odwodnienie. Wypicie szklanki wody uzupełni niedobór, więc to bardzo dobry zwyczaj. Nie powinniśmy jednak wypić wszystkiego na raz, w bardzo krótkim czasie, bo wtedy woda nie spełni dobrze swojej funkcji.
Czytaj wszystkie artykuły z cyklu "Świadomie o wodzie":